Sự tiến hóa và thay đổi của hệ thống tài chính toàn cầu
Giới thiệu bối cảnh
Thời đại khám phá: Sự ra đời của nguồn gốc tài chính (thế kỷ 15 - 17)
Thời đại khám phá đã đặt nền tảng cho sự phát triển của hệ thống tài chính. Công ty Đông Ấn Hà Lan đã phát hành cổ phiếu một cách sáng tạo để giải quyết nhu cầu vốn khổng lồ cho thương mại đường biển, định giá và phân chia quyền lợi thương mại, hiện thực hóa "tính khả thi của tài sản", cho phép công chúng tham gia đầu tư vào thương mại đường biển và chia sẻ lợi nhuận. Đồng thời, bảo hiểm hàng hải xuất hiện, chủ tàu thông qua việc trả phí bảo hiểm để chuyển giao rủi ro vận chuyển, phí bảo hiểm của nhiều chủ tàu tụ lại hình thành quỹ phân tán rủi ro, trở thành mô hình "phân tán và định giá rủi ro" thời kỳ đầu. Trong thương mại xuyên quốc gia, vàng và bạc nhờ tính khan hiếm và giá trị được công nhận đã trở thành công cụ thanh toán cốt lõi, giải quyết vấn đề lòng tin trong việc chuyển đổi giữa các hệ thống tiền tệ khác nhau. Lúc này, hệ thống tài chính đã cơ bản có ba chức năng cốt lõi là thu lợi (đầu tư cổ phiếu), phòng ngừa rủi ro (bảo hiểm hàng hải), và thanh toán giá trị (kim loại quý), hỗ trợ lẫn nhau, phục vụ nhu cầu mở rộng thương mại, xây dựng nên hình hài của hệ thống tài chính.
Hệ thống tiền tệ bạc và sự thay đổi quyền lực (thế kỷ 19)
Vào thế kỷ 19, triều đại Qing nhờ vào sức cạnh tranh mạnh mẽ của các mặt hàng như trà, lụa, đã chiếm vị trí quan trọng trong thương mại toàn cầu. Sự xuất khẩu hàng hóa từ Trung Quốc ồ ạt đã thu hút dòng bạc toàn cầu chảy vào, hình thành hệ thống tuần hoàn "Hàng hóa Trung Quốc - Bạc toàn cầu", trong đó bạc trở thành tiền tệ thanh toán cốt lõi trong thương mại toàn cầu, về bản chất là xác định phương tiện thanh toán bằng sức mạnh hàng hóa của Trung Quốc. Khi quy mô thương mại xuyên quốc gia mở rộng, giao dịch chứng khoán từ châu Âu đã mở rộng ra toàn cầu, và hoạt động bảo hiểm từ vận tải biển đã mở rộng đến vận chuyển hàng hóa lớn, nhưng logic cốt lõi vẫn luôn xoay quanh "định giá tài sản, bảo vệ rủi ro". Tuy nhiên, Chiến tranh thuốc phiện đã phá vỡ cấu trúc này, Anh thông qua chiến tranh đã cướp bạc của Trung Quốc, làm suy yếu cơ sở tiền tệ của Trung Quốc, và nhờ vào nguồn dự trữ vàng của mình đã thực hiện "chuẩn vàng", định nghĩa lại các quy tắc thanh toán toàn cầu, làm nổi bật vai trò quyết định của sức mạnh quốc gia đối với vị thế của phương tiện thanh toán.
Hệ thống Bretton Woods và thời đại đô la (thế kỷ 20)
Năm 1944, hệ thống Bretton Woods được thiết lập, "đô la Mỹ gắn liền với vàng, các đồng tiền của các quốc gia gắn liền với đô la Mỹ", hệ thống thanh toán toàn cầu đã chuyển từ việc dùng kim loại quý làm điểm neo sang việc sử dụng "tín dụng quốc gia" làm điểm trung tâm, đô la Mỹ trở thành "hệ thần kinh trung ương" của tài chính toàn cầu. Trong thời gian này, sự liên kết toàn cầu của thị trường chứng khoán đã tăng cường, các sàn giao dịch chứng khoán ở New York, London trở thành trung tâm giao dịch cổ phiếu quan trọng trên toàn cầu. Ngành bảo hiểm áp dụng các mô hình định giá phức tạp, các sản phẩm phái sinh được sử dụng để phòng ngừa giá hàng hóa, thị trường tài chính phát triển xung quanh "định giá tài sản chính xác hơn, phòng ngừa rủi ro hiệu quả hơn". Trong hệ thống tài chính lúc này, đô la Mỹ chiếm ưu thế trong thanh toán, thị trường chứng khoán tiếp nhận giao dịch tài sản, bảo hiểm và sản phẩm phái sinh đảm nhận việc phòng ngừa rủi ro, ba chức năng này phối hợp chặt chẽ hơn, thúc đẩy hoạt động của hệ thống tài chính toàn cầu, phục vụ cho sự phục hồi và phát triển kinh tế sau chiến tranh.
Sau này, hệ thống Bretton Woods sụp đổ, Mỹ nhanh chóng đạt được thỏa thuận với các cường quốc dầu mỏ như Ả Rập Saudi, khiến đồng đô la gắn liền với dầu mỏ, mở ra thời đại đô la dầu mỏ, kéo dài quyền lực thống trị của đồng đô la. Nhưng đến năm 2024, Ả Rập Saudi tuyên bố dầu mỏ sẽ không còn được thanh toán bằng đồng đô la như tiền tệ duy nhất, thời đại đô la dầu mỏ đi đến hồi kết, cấu trúc tiền tệ toàn cầu đối mặt với sự tái cấu trúc.
Sự phức tạp của tài chính hiện đại và sự trở lại với bản chất (thế kỷ 21)
Bước vào thế kỷ 21, đổi mới tài chính đạt đến tầm cao mới, các công cụ tài chính như sản phẩm phái sinh, hợp đồng tương lai hàng hóa, sản phẩm cấu trúc liên tục xuất hiện, cấu trúc giao dịch thị trường tài chính và thiết kế sản phẩm ngày càng phức tạp. Những đổi mới này đã nâng cao hiệu quả của thị trường tài chính, đáp ứng nhu cầu đa dạng, nhưng bất kể hình thức tài chính thay đổi như thế nào, cốt lõi của nó vẫn luôn xoay quanh "lợi nhuận, rủi ro, thanh toán". Các công cụ tài chính phức tạp là sự mở rộng và phát triển của các chức năng cốt lõi của tài chính truyền thống trong một môi trường mới, là sự lặp lại của "kỹ thuật", trong khi ba chức năng cốt lõi "lợi nhuận, rủi ro, thanh toán" là sự kiên định của "đạo", thể hiện mục đích cốt lõi của dịch vụ tài chính đối với kinh tế thực, tối ưu hóa việc phân bổ tài nguyên.
Sự trỗi dậy của các hình thức tài chính mới: Sự ra đời của DeFi và CeFi
DeFi: Hệ thống tài chính phi tập trung được điều khiển bởi blockchain
Sự đột phá của công nghệ hợp đồng thông minh Ethereum vào năm 2015 đã cung cấp nền tảng kỹ thuật cho sự trỗi dậy của DeFi. Hợp đồng thông minh cho phép các quy tắc tài chính được thực hiện tự động dưới dạng mã, không cần sự tham gia của các tổ chức trung gian truyền thống, thay đổi mô hình giao dịch tài chính. Trong hệ sinh thái DeFi, "Tam giác sắt DeFi" đóng vai trò quan trọng. Về bản chất, DeFi đã sao chép các chức năng cốt lõi của tài chính truyền thống, nhờ vào công nghệ blockchain để đạt được "không trung gian, hoàn toàn mở, tự động hóa", mang lại sức sống mới cho hệ thống tài chính.
CeFi: Cầu nối giữa truyền thống và phi tập trung
Mặc dù DeFi có ưu điểm đổi mới, nhưng đối mặt với các vấn đề như ngưỡng kỹ thuật cao và quy định không rõ ràng. CeFi ra đời như một cầu nối giữa tài chính truyền thống và DeFi, phát huy vai trò "bộ chuyển đổi".
Chức năng chính của nó rất đơn giản, đó là giúp người dùng chuyển đổi giữa tiền tệ thông thường (như nhân dân tệ, đô la Mỹ) và tiền điện tử (như Bitcoin, Ethereum), giúp tiền dễ dàng chuyển động giữa tài chính truyền thống và DeFi; đồng thời làm cho việc thao tác DeFi trở nên đơn giản hơn, với giao diện dễ hiểu, giảm bớt độ khó cho người bình thường tham gia, và còn có trách nhiệm bảo quản tài sản của người dùng để đảm bảo an toàn; ngoài ra, trong điều kiện đáp ứng quy định, nó còn tiếp nhận nhu cầu kinh doanh của các tổ chức tài chính truyền thống (như ngân hàng, công ty chứng khoán) trên blockchain, giúp các tổ chức này khám phá kinh doanh trên chuỗi, thúc đẩy sự kết hợp tốt hơn giữa tài chính truyền thống và DeFi.
Sự hòa quyện giữa truyền thống và mới nổi
Vai trò và thách thức của ba hệ thống
TradFi
TradFi là tài chính truyền thống mà chúng ta thường tiếp xúc, chẳng hạn như gửi tiền, chuyển khoản tại ngân hàng, mua cổ phiếu, quỹ tại công ty chứng khoán, hoặc mua vàng, trái phiếu.
Ví dụ: Giả sử bạn muốn chuyển 10.000 đô la Mỹ cho một người bạn ở nước ngoài, nhưng bạn không thể tự thực hiện, bạn phải tìm một ngân hàng có dịch vụ xuyên biên giới để giúp đỡ: Ngân hàng sẽ đổi nhân dân tệ thành tiền tệ của quốc gia đó, thu phí dịch vụ và chênh lệch tỷ giá theo quy định, sau đó chuyển qua hệ thống SWIFT, nhưng trong quá trình đó bạn phải điền một đống biểu mẫu, trải qua nhiều bước kiểm duyệt, thường phải chờ vài ngày mới nhận được tiền, chỉ riêng phí dịch vụ đã có thể mất vài trăm tệ, ngân hàng sẽ chịu trách nhiệm toàn bộ cho việc chuyển tiền này, nếu có vấn đề gì cũng phải nhờ ngân hàng giải quyết.
Đây là mô hình của TradFi - dù là chuyển tiền xuyên biên giới, mua cổ phiếu hay vay vốn, bạn đều phải thông qua các ngân hàng, công ty chứng khoán và các tổ chức này. Họ định ra quy trình, thu phí và chịu trách nhiệm, bạn không thể trực tiếp bỏ qua họ, và mô hình này cũng mang lại vấn đề về hiệu quả thanh toán xuyên biên giới thấp và chi phí cao. Thêm vào đó, nhiều quốc gia làm ăn phụ thuộc vào thanh toán bằng đô la Mỹ, một khi tỷ giá đô la biến động, dễ dàng bị thiệt hại.
CeFi
CeFi là nền tảng tài chính tiền điện tử tập trung, tương đương với "cây cầu" giữa thế giới tài chính truyền thống và tiền điện tử, nó có thể cung cấp các kênh trao đổi; cũng có thể đơn giản hóa các bước để những người không hiểu công nghệ có thể dễ dàng tham gia; còn có thể giúp các ngân hàng, công ty chứng khoán và những tổ chức truyền thống khác thực hiện các giao dịch liên quan đến tài sản tiền điện tử một cách hợp pháp, thúc đẩy sự hòa nhập giữa hai bên. Nhưng nó cũng có những nhược điểm: hiện tại, quy định vẫn chưa hoàn toàn theo kịp, nền tảng tự quyết định, đôi khi để kiếm tiền cho bản thân, nền tảng có thể âm thầm chiếm dụng tài sản của người dùng.
Ví dụ: Giả sử bạn muốn đổi lương của mình sang Ethereum để đầu tư tài chính tiền điện tử, việc thao tác trực tiếp quá rắc rối, bạn có thể sử dụng nền tảng CeFi của một sàn giao dịch tiền điện tử nổi tiếng, trước tiên nạp tiền bằng thẻ ngân hàng, sau đó một lần nhấp để đổi sang Ethereum, rồi sử dụng chức năng đầu tư tài chính đơn giản của nền tảng để gửi vào và kiếm lợi nhuận. Toàn bộ quá trình không cần tự nghiên cứu công nghệ phức tạp, nền tảng đã giúp bạn giải quyết hết, nhưng bạn phải tin rằng nền tảng sẽ không cuỗm đi tiền của bạn.
DeFi
DeFi là "tài chính phi tập trung" được xây dựng dựa trên công nghệ blockchain, không có ngân hàng, công ty chứng khoán hay các trung gian khác, mà hoàn toàn dựa vào hợp đồng thông minh tự động hoạt động, giao dịch minh bạch, ai cũng có thể thấy. Nó giúp việc chuyển tiền, vay mượn diễn ra nhanh chóng và rẻ hơn, và không quan trọng bạn có tiền hay không, ở bất kỳ đâu, chỉ cần hiểu cách sử dụng blockchain, bạn có thể sử dụng dịch vụ của nó. Tuy nhiên, nó cũng có những rắc rối: người bình thường muốn sử dụng nó hiệu quả thì trước tiên phải hiểu về ví, khóa riêng và các công nghệ liên quan, ngưỡng gia nhập hơi cao; hơn nữa, nếu mã có lỗ hổng, có thể bị hacker nhắm đến để đánh cắp tiền.
Ví dụ: giả sử bạn có bitcoin và muốn đổi lấy một chút ethereum, bạn có thể không cần tìm sàn giao dịch, mà trực tiếp kết nối ví của mình với nền tảng DeFi, chọn tỷ lệ đổi, hợp đồng thông minh sẽ tự động đổi bitcoin của bạn thành ethereum, tiền sẽ trực tiếp vào ví của bạn, không có bên trung gian nào can thiệp, phí giao dịch thấp hơn sàn giao dịch và tốc độ chuyển khoản cũng nhanh, nhưng bạn phải tự giữ khóa ví của mình, nếu không thì mất tiền sẽ không lấy lại được.
Cơ sở xây dựng hệ sinh thái «Trifi »
Tại đây, chúng tôi đề xuất một khái niệm hoàn toàn mới - Trifi (tức là sự kết hợp của "TradFi + CeFi + DeFi"). Quá trình di chuyển của tài chính truyền thống lên chuỗi thực chất là quá trình hòa quyện giữa tài chính truyền thống (TradFi), tài chính tập trung (CeFi) và tài chính phi tập trung (DeFi): thông qua sự thẩm thấu và hợp tác dần dần, cuối cùng tạo ra hình thái tài chính mới "Trifi". Con đường này thể hiện sâu sắc logic tiến hóa từ sự phân tách đến sự kết nối, từ cạnh tranh đến sự cộng sinh của các mô hình tài chính, và "Trifi" chính là hình thái tối thượng và sản phẩm cốt lõi của quá trình tiến hóa này.
Logic cốt lõi của sự bổ sung lợi thế: Giá trị cộng sinh của hệ sinh thái "Trifi"
Lý do mà TradFi, CeFi và DeFi có thể kết hợp để hình thành hệ sinh thái Trifi là do các ưu điểm cốt lõi của ba bên này tạo thành sự bổ sung cho nhau, và thông qua hiệu ứng hợp tác để giải quyết các vấn đề đau đớn của tài chính truyền thống và tài chính trên một chuỗi duy nhất, xây dựng một hệ thống tài chính có tính linh hoạt cao hơn.
Ví dụ: Giả sử một công ty bất động sản truyền thống (cơ quan TradFi) đang nắm giữ tài sản thương mại trị giá 10 triệu đô la, để nâng cao tính thanh khoản của tài sản, họ đã chia nhỏ tài sản và mã hóa thành "A token" (mỗi token tương ứng với một phần tài sản), và hoàn tất hồ sơ quy định, họ với tư cách là nhà cung cấp tài sản đã chuyển đổi tài sản ngoại tuyến thành tài sản số có thể lưu thông trên chuỗi; sau đó, công ty bất động sản này chọn sàn giao dịch tiền điện tử (nền tảng CeFi) làm nút trung gian, người dùng thông qua kênh hợp pháp của nền tảng chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng để đổi lấy stablecoin, đồng thời công ty bất động sản gửi A token vào tài khoản ủy thác của nền tảng, sau khi được nền tảng phê duyệt, token được đưa vào giao dịch, nhà đầu tư có thể mua A token bằng stablecoin trên nền tảng, có thể giữ trong nền tảng hoặc rút về ví blockchain cá nhân, trong khi nền tảng có thể kết nối với tiền pháp định truyền thống và cung cấp các tình huống giao dịch hợp pháp cho A token, đồng thời mở đường cho người dùng vào DeFi, xây dựng cầu nối giữa các hệ thống; và người dùng nắm giữ A token có thể chuyển token từ nền tảng vào giao thức cho vay DeFi, giao thức cho vay tự động đọc dữ liệu trên chuỗi của A token thông qua hợp đồng thông minh để đánh giá giá trị, sau đó cho phép người dùng vay stablecoin bằng A token làm tài sản thế chấp, toàn bộ quá trình cho vay không cần phê duyệt thủ công, tài sản thế chấp và thanh lý hoàn toàn do mã thực hiện, DeFi cung cấp công cụ tài chính phi tập trung, cho phép tài sản bất động sản vốn chỉ có thể giao dịch trên thị trường truyền thống thực hiện chức năng thế chấp và cho vay trên chuỗi mới, nâng cao đáng kể hiệu quả sử dụng vốn của tài sản, ba bên đã hoàn thành quy trình chuyển đổi toàn bộ của tài sản truyền thống từ ngoại tuyến sang trên chuỗi.
Tổng thể mà nói, TradFi cung cấp vốn, Cefi hoạt động như một kênh, Defi cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, sự kết hợp của ba yếu tố này khiến cho hệ sinh thái "Trifi" vừa có thể tiếp nhận lượng vốn truyền thống khổng lồ, vừa có thể phát huy tiềm năng đổi mới của tài chính trên chuỗi.
Xây dựng và xu hướng phát triển của hệ thống tài chính tương lai
Hệ thống lưu thông cốt lõi: Sự tiến hóa của thanh toán và quyết toán
Cách mạng trong bối cảnh thương mại xuyên quốc gia
Trong lĩnh vực thương mại quốc tế, công nghệ blockchain đang tái cấu trúc một cách sâu sắc hệ thống thanh toán xuyên biên giới.
Lấy mạng lưới Lightning làm ví dụ, mạng lưới Lightning giống như một "kênh nhanh" trên nền tảng Bitcoin. Trước đây, việc chuyển tiền nhỏ qua biên giới không chỉ chậm mà phí giao dịch cũng không hề thấp. Bây giờ có mạng lưới này, tiền có thể đến tay chỉ trong vài giây, và phí giao dịch cũng giảm đi rất nhiều. Nhờ đó, các doanh nghiệp nhỏ hoặc cá nhân khi làm kinh doanh nhỏ qua biên giới sẽ có vòng quay tiền nhanh hơn, chi phí bỏ ra cũng thấp hơn, tự nhiên sẽ có xu hướng làm ăn nhỏ toàn cầu hơn.
Nói về thương mại hàng hóa, chẳng hạn như giao dịch dầu mỏ, hiện có một công nghệ gọi là Layer2. Công nghệ này có thể giúp giao dịch suôn sẻ hơn và chi phí thấp hơn. Nó còn có thể biến hàng hóa thành "mã số kỹ thuật số", giống như biến dầu mỏ thành một chuỗi mã số. Các bên mua bán không cần phải trải qua những quy trình rắc rối như trước nữa, chẳng hạn như mở thư tín dụng, chuyển giao chứng từ vận chuyển qua lại, mà có thể giao dịch các mã số kỹ thuật số này trực tiếp qua hợp đồng thông minh, tiền có thể được thanh toán ngay lập tức, hiệu quả giao dịch có thể được cải thiện đáng kể.
Đổi mới trong bối cảnh xã hội và bao gồm
Các nền tảng xã hội phi tập trung tích hợp chức năng thanh toán trở thành xu hướng.
Hiện nay có một số cách mới giúp dịch vụ tài chính gần gũi hơn với cuộc sống hàng ngày của chúng ta, chẳng hạn như "phát bao lì xì trên chuỗi" "chuyển tiền trực tiếp qua lại". Trước đây, khi chúng ta chuyển một ít tiền, hoặc là phải chịu phí dịch vụ khá cao, hoặc là bị giới hạn bởi một vài nền tảng thanh toán, thao tác cũng rất phiền phức. Bây giờ, ở một số nền tảng xã hội phi tập trung, việc chuyển tiền nhỏ bằng tiền điện tử trở nên dễ dàng hơn nhiều, không lo phí dịch vụ quá cao, cũng không cần phải thực hiện những quy trình rườm rà. Điều này đặc biệt hữu ích cho những người không có tài khoản ngân hàng, thu nhập không cao ở vùng sâu vùng xa. Trước đây, họ có thể rất khó khăn để tận hưởng dịch vụ tài chính chính thức, nhưng giờ thông qua những cách mới này, họ có thể tham gia dễ dàng hơn, và rào cản đối với dịch vụ tài chính cũng đã giảm xuống.
Vai trò của nhà nước trong sự chuyển đổi của thanh toán và quyết toán
Những giao dịch thương mại xuyên quốc gia với số tiền lớn và rủi ro phức tạp đã lâu vẫn phải được các quốc gia dẫn dắt. Các quốc gia sẽ đảm bảo việc thanh toán ổn định và an toàn bằng cách thiết lập chính sách tiền tệ, quản lý các tổ chức tài chính và tham gia hợp tác tài chính quốc tế. Ví dụ, khi giao dịch liên quan đến dầu mỏ, khoáng sản và các nguồn tài nguyên chiến lược khác, các quốc gia sẽ quản lý chặt chẽ việc sử dụng loại tiền nào để thanh toán và cách thức thanh toán, nhằm bảo vệ an ninh kinh tế và lợi ích quốc gia.
Tuy nhiên, khi công nghệ blockchain ngày càng trưởng thành và dễ sử dụng, các doanh nghiệp trung bình và nhỏ trong lĩnh vực thanh toán xuyên biên giới sẽ dần chuyển sang sử dụng blockchain. Lúc này, chính phủ có thể ban hành các chính sách và quy định liên quan để quy định và hướng dẫn việc sử dụng blockchain trong thanh toán xuyên biên giới của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, vừa phải để công nghệ tài chính có thể đổi mới và phát triển, vừa phải thực hiện tốt công tác quản lý, như vậy mới có thể nâng cao khả năng cạnh tranh của quốc gia trên thị trường tài chính toàn cầu.
Quyền định giá và cuộc chiến neo giá của stablecoin
Đô la Mỹ đang đối mặt với thách thức
Sự thống trị của đồng đô la trong hệ thống tài chính toàn cầu đang phải đối mặt với những thách thức trong kỷ nguyên tiền kỹ thuật số. Hoa Kỳ đang cố gắng tăng cường giám sát đối với stablecoin thông qua các đạo luật như Đạo luật GENIUS, nhằm duy trì quyền định giá đồng đô la trên chuỗi. Hiện tại, hầu hết các stablecoin chính thống (như USDT, USDC) đều được neo vào đồng đô la, và chính quyền Hoa Kỳ giám sát các nhà phát hành stablecoin về tài sản dự trữ và mô hình hoạt động, đảm bảo chúng gắn chặt với đồng đô la, củng cố vị thế cốt lõi của nó. Tuy nhiên, cấu trúc kinh tế toàn cầu đang phát triển theo hướng đa cực, các quốc gia và khu vực khác đang tích cực khám phá các phương thức thanh toán khu vực để giảm bớt sự phụ thuộc vào đồng đô la.
Sự phát triển của hệ thống stablecoin đa cực
Trung Quốc đang tích cực thúc đẩy nghiên cứu và thử nghiệm đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số, với các đặc tính như ẩn danh có kiểm soát, thanh toán ngoại tuyến kép, thử nghiệm trong nước đã bao gồm các lĩnh vực bán lẻ, giao thông, và chính phủ. Trong tương lai, đồng Nhân dân tệ có khả năng đóng vai trò lớn hơn trong thanh toán thương mại tại các quốc gia dọc theo "Vành đai và Con đường", thúc đẩy quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ. Liên minh Châu Âu cũng đang khám phá phát triển tiền tệ kỹ thuật số, nhằm tăng cường quyền phát ngôn của Châu Âu trong hệ thống tài chính toàn cầu và giảm thiểu ảnh hưởng của sự biến động đồng đô la. Những giải pháp thanh toán khu vực này sẽ thách thức vị thế thống trị của đồng đô la trong lĩnh vực stablecoin, thúc đẩy hệ thống tài chính toàn cầu phát triển theo mô hình "đồng đô la chi phối, đa tiền tệ đồng tồn tại", thúc đẩy sự đa dạng hóa của hệ thống tài chính.
Cơ hội mới: Di chuyển tài chính truyền thống lên chuỗi và DeFi 2.0
Xu hướng phát triển của RWA tokenization
Việc token hóa RWA (tài sản thế giới thực) là một hướng phát triển quan trọng trong tài chính tương lai. Các tài sản tài chính truyền thống như cổ phiếu Mỹ, vốn tư nhân, bất động sản được phát hành token trên chuỗi để gia nhập vào hệ sinh thái DeFi, trở thành tài sản thế chấp và đối tượng giao dịch mới. Lấy cổ phiếu Mỹ làm ví dụ, sau khi token hóa, nhà đầu tư có thể giao dịch và cho vay token cổ phiếu trên nền tảng DeFi, mở rộng kênh đầu tư và cung cấp phương thức huy động vốn mới cho các công ty niêm yết. Việc token hóa vốn tư nhân đã nâng cao tính thanh khoản của tài sản, trong khi việc token hóa tài sản bất động sản đã giảm ngưỡng đầu tư, giúp nhiều người tham gia đầu tư và chia sẻ lợi nhuận, kết nối chặt chẽ tài chính truyền thống với DeFi, và tạo sức sống cho thị trường tài chính.
Mục tiêu và phát triển cốt lõi của DeFi 2.0
DeFi 2.0 nhằm tái tạo các tình huống phức tạp trong tài chính truyền thống, xây dựng "Phố Wall trên chuỗi". Dựa trên các mã thông báo cổ phiếu Mỹ và các RWA khác để triển khai các dịch vụ tài chính phức tạp, như cho vay mã thông báo cổ phiếu Mỹ và giao dịch phái sinh. Thông qua hợp đồng thông minh và công nghệ blockchain, hiện thực hóa các sản phẩm tài chính phức tạp và chiến lược giao dịch truyền thống trên chuỗi. Các nhà đầu tư có thể thế chấp các mã thông báo cổ phiếu Mỹ để vay vốn đầu tư, hoặc mua các sản phẩm phái sinh như hợp đồng tương lai, quyền chọn dựa trên mã thông báo cổ phiếu Mỹ để quản lý rủi ro và giao dịch đầu cơ, làm phong phú thêm các sản phẩm và dịch vụ tài chính trong hệ sinh thái DeFi, nâng cao hiệu quả và tính minh bạch của thị trường tài chính.
Vai trò thúc đẩy của các tổ chức tài chính truyền thống
Với sự hoàn thiện của chính sách quản lý, mức độ chấp nhận tài sản tiền điện tử của các tổ chức tài chính truyền thống ngày càng tăng, các ngân hàng, công ty quản lý tài sản và các tổ chức khác tham gia vào lĩnh vực tài sản tiền điện tử thông qua đầu tư và hợp tác trong việc xây dựng hệ sinh thái DeFi. Họ mang đến một lượng lớn vốn, nhân tài chuyên nghiệp và kinh nghiệm quản lý rủi ro trưởng thành, giúp thúc đẩy tài sản tiền điện tử trở thành loại hình đầu tư chính. Các tổ chức tài chính truyền thống tận dụng thương hiệu và nguồn lực khách hàng để quảng bá sản phẩm đầu tư tài sản tiền điện tử, nâng cao mức độ công nhận và tính thanh khoản của thị trường, đồng thời hoạt động tuân thủ của họ thúc đẩy việc chuẩn hóa thị trường tài sản tiền điện tử, tạo ra môi trường thuận lợi cho sự hòa nhập sâu sắc giữa tài chính truyền thống và tài chính mới nổi.
Tóm tắt
Trong xu hướng chính của việc chuyển đổi tài chính truyền thống lên blockchain, việc token hóa RWA (tài sản thế giới thực) sẽ trở thành xu hướng chủ đạo. Từ bất động sản, cổ phiếu Mỹ đến vốn tư nhân, một lượng lớn tài sản thực sẽ được chia nhỏ thành các token trên blockchain, trở thành "altcoin mới có sự bảo chứng từ thực thể", thúc đẩy sự xuất hiện của "mùa altcoin"; hệ sinh thái Ethereum dựa vào cơ sở hạ tầng DeFi đã trưởng thành và tính tuân thủ, sẽ trở thành phương tiện chính cho việc token hóa RWA, thông qua hợp đồng thông minh để thực hiện việc lưu thông tài sản liên chuỗi, cho vay, v.v., điểm bùng nổ nằm ở sự kết hợp sâu sắc giữa RWA và DeFi.
Các lĩnh vực trọng điểm tập trung vào việc mã hóa RWA, đổi mới DeFi trong hệ sinh thái Ethereum và sàn giao dịch tuân thủ trên chuỗi (như nền tảng trên chuỗi của Nasdaq), các công ty chưa niêm yết có thể thông qua quy trình tuân thủ để mã hóa quyền sở hữu tư nhân, huy động vốn trên sàn giao dịch trên chuỗi mà không cần IPO truyền thống, giảm bớt rào cản niêm yết; đồng thời, TradFi cung cấp khung tài sản và tuân thủ, DeFi cung cấp công cụ trên chuỗi để thực hiện "tự lồng ghép" (như thế chấp RWA để tạo ra stablecoin, sau đó sử dụng stablecoin để đầu tư vào các tài sản đã được mã hóa khác), hai bên phối hợp thúc đẩy thị trường chuyển từ đầu cơ sang "tài chính hóa tài sản thực trên chuỗi".
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
Sự tiến hóa và thay đổi của hệ thống tài chính toàn cầu
Tác giả: Andy, epochChain
Sự tiến hóa và thay đổi của hệ thống tài chính toàn cầu
Giới thiệu bối cảnh
Thời đại khám phá: Sự ra đời của nguồn gốc tài chính (thế kỷ 15 - 17)
Thời đại khám phá đã đặt nền tảng cho sự phát triển của hệ thống tài chính. Công ty Đông Ấn Hà Lan đã phát hành cổ phiếu một cách sáng tạo để giải quyết nhu cầu vốn khổng lồ cho thương mại đường biển, định giá và phân chia quyền lợi thương mại, hiện thực hóa "tính khả thi của tài sản", cho phép công chúng tham gia đầu tư vào thương mại đường biển và chia sẻ lợi nhuận. Đồng thời, bảo hiểm hàng hải xuất hiện, chủ tàu thông qua việc trả phí bảo hiểm để chuyển giao rủi ro vận chuyển, phí bảo hiểm của nhiều chủ tàu tụ lại hình thành quỹ phân tán rủi ro, trở thành mô hình "phân tán và định giá rủi ro" thời kỳ đầu. Trong thương mại xuyên quốc gia, vàng và bạc nhờ tính khan hiếm và giá trị được công nhận đã trở thành công cụ thanh toán cốt lõi, giải quyết vấn đề lòng tin trong việc chuyển đổi giữa các hệ thống tiền tệ khác nhau. Lúc này, hệ thống tài chính đã cơ bản có ba chức năng cốt lõi là thu lợi (đầu tư cổ phiếu), phòng ngừa rủi ro (bảo hiểm hàng hải), và thanh toán giá trị (kim loại quý), hỗ trợ lẫn nhau, phục vụ nhu cầu mở rộng thương mại, xây dựng nên hình hài của hệ thống tài chính.
Hệ thống tiền tệ bạc và sự thay đổi quyền lực (thế kỷ 19)
Vào thế kỷ 19, triều đại Qing nhờ vào sức cạnh tranh mạnh mẽ của các mặt hàng như trà, lụa, đã chiếm vị trí quan trọng trong thương mại toàn cầu. Sự xuất khẩu hàng hóa từ Trung Quốc ồ ạt đã thu hút dòng bạc toàn cầu chảy vào, hình thành hệ thống tuần hoàn "Hàng hóa Trung Quốc - Bạc toàn cầu", trong đó bạc trở thành tiền tệ thanh toán cốt lõi trong thương mại toàn cầu, về bản chất là xác định phương tiện thanh toán bằng sức mạnh hàng hóa của Trung Quốc. Khi quy mô thương mại xuyên quốc gia mở rộng, giao dịch chứng khoán từ châu Âu đã mở rộng ra toàn cầu, và hoạt động bảo hiểm từ vận tải biển đã mở rộng đến vận chuyển hàng hóa lớn, nhưng logic cốt lõi vẫn luôn xoay quanh "định giá tài sản, bảo vệ rủi ro". Tuy nhiên, Chiến tranh thuốc phiện đã phá vỡ cấu trúc này, Anh thông qua chiến tranh đã cướp bạc của Trung Quốc, làm suy yếu cơ sở tiền tệ của Trung Quốc, và nhờ vào nguồn dự trữ vàng của mình đã thực hiện "chuẩn vàng", định nghĩa lại các quy tắc thanh toán toàn cầu, làm nổi bật vai trò quyết định của sức mạnh quốc gia đối với vị thế của phương tiện thanh toán.
Hệ thống Bretton Woods và thời đại đô la (thế kỷ 20)
Năm 1944, hệ thống Bretton Woods được thiết lập, "đô la Mỹ gắn liền với vàng, các đồng tiền của các quốc gia gắn liền với đô la Mỹ", hệ thống thanh toán toàn cầu đã chuyển từ việc dùng kim loại quý làm điểm neo sang việc sử dụng "tín dụng quốc gia" làm điểm trung tâm, đô la Mỹ trở thành "hệ thần kinh trung ương" của tài chính toàn cầu. Trong thời gian này, sự liên kết toàn cầu của thị trường chứng khoán đã tăng cường, các sàn giao dịch chứng khoán ở New York, London trở thành trung tâm giao dịch cổ phiếu quan trọng trên toàn cầu. Ngành bảo hiểm áp dụng các mô hình định giá phức tạp, các sản phẩm phái sinh được sử dụng để phòng ngừa giá hàng hóa, thị trường tài chính phát triển xung quanh "định giá tài sản chính xác hơn, phòng ngừa rủi ro hiệu quả hơn". Trong hệ thống tài chính lúc này, đô la Mỹ chiếm ưu thế trong thanh toán, thị trường chứng khoán tiếp nhận giao dịch tài sản, bảo hiểm và sản phẩm phái sinh đảm nhận việc phòng ngừa rủi ro, ba chức năng này phối hợp chặt chẽ hơn, thúc đẩy hoạt động của hệ thống tài chính toàn cầu, phục vụ cho sự phục hồi và phát triển kinh tế sau chiến tranh.
Sau này, hệ thống Bretton Woods sụp đổ, Mỹ nhanh chóng đạt được thỏa thuận với các cường quốc dầu mỏ như Ả Rập Saudi, khiến đồng đô la gắn liền với dầu mỏ, mở ra thời đại đô la dầu mỏ, kéo dài quyền lực thống trị của đồng đô la. Nhưng đến năm 2024, Ả Rập Saudi tuyên bố dầu mỏ sẽ không còn được thanh toán bằng đồng đô la như tiền tệ duy nhất, thời đại đô la dầu mỏ đi đến hồi kết, cấu trúc tiền tệ toàn cầu đối mặt với sự tái cấu trúc.
Sự phức tạp của tài chính hiện đại và sự trở lại với bản chất (thế kỷ 21)
Bước vào thế kỷ 21, đổi mới tài chính đạt đến tầm cao mới, các công cụ tài chính như sản phẩm phái sinh, hợp đồng tương lai hàng hóa, sản phẩm cấu trúc liên tục xuất hiện, cấu trúc giao dịch thị trường tài chính và thiết kế sản phẩm ngày càng phức tạp. Những đổi mới này đã nâng cao hiệu quả của thị trường tài chính, đáp ứng nhu cầu đa dạng, nhưng bất kể hình thức tài chính thay đổi như thế nào, cốt lõi của nó vẫn luôn xoay quanh "lợi nhuận, rủi ro, thanh toán". Các công cụ tài chính phức tạp là sự mở rộng và phát triển của các chức năng cốt lõi của tài chính truyền thống trong một môi trường mới, là sự lặp lại của "kỹ thuật", trong khi ba chức năng cốt lõi "lợi nhuận, rủi ro, thanh toán" là sự kiên định của "đạo", thể hiện mục đích cốt lõi của dịch vụ tài chính đối với kinh tế thực, tối ưu hóa việc phân bổ tài nguyên.
Sự trỗi dậy của các hình thức tài chính mới: Sự ra đời của DeFi và CeFi
DeFi: Hệ thống tài chính phi tập trung được điều khiển bởi blockchain
Sự đột phá của công nghệ hợp đồng thông minh Ethereum vào năm 2015 đã cung cấp nền tảng kỹ thuật cho sự trỗi dậy của DeFi. Hợp đồng thông minh cho phép các quy tắc tài chính được thực hiện tự động dưới dạng mã, không cần sự tham gia của các tổ chức trung gian truyền thống, thay đổi mô hình giao dịch tài chính. Trong hệ sinh thái DeFi, "Tam giác sắt DeFi" đóng vai trò quan trọng. Về bản chất, DeFi đã sao chép các chức năng cốt lõi của tài chính truyền thống, nhờ vào công nghệ blockchain để đạt được "không trung gian, hoàn toàn mở, tự động hóa", mang lại sức sống mới cho hệ thống tài chính.
CeFi: Cầu nối giữa truyền thống và phi tập trung
Mặc dù DeFi có ưu điểm đổi mới, nhưng đối mặt với các vấn đề như ngưỡng kỹ thuật cao và quy định không rõ ràng. CeFi ra đời như một cầu nối giữa tài chính truyền thống và DeFi, phát huy vai trò "bộ chuyển đổi".
Chức năng chính của nó rất đơn giản, đó là giúp người dùng chuyển đổi giữa tiền tệ thông thường (như nhân dân tệ, đô la Mỹ) và tiền điện tử (như Bitcoin, Ethereum), giúp tiền dễ dàng chuyển động giữa tài chính truyền thống và DeFi; đồng thời làm cho việc thao tác DeFi trở nên đơn giản hơn, với giao diện dễ hiểu, giảm bớt độ khó cho người bình thường tham gia, và còn có trách nhiệm bảo quản tài sản của người dùng để đảm bảo an toàn; ngoài ra, trong điều kiện đáp ứng quy định, nó còn tiếp nhận nhu cầu kinh doanh của các tổ chức tài chính truyền thống (như ngân hàng, công ty chứng khoán) trên blockchain, giúp các tổ chức này khám phá kinh doanh trên chuỗi, thúc đẩy sự kết hợp tốt hơn giữa tài chính truyền thống và DeFi.
Sự hòa quyện giữa truyền thống và mới nổi
Vai trò và thách thức của ba hệ thống
TradFi
TradFi là tài chính truyền thống mà chúng ta thường tiếp xúc, chẳng hạn như gửi tiền, chuyển khoản tại ngân hàng, mua cổ phiếu, quỹ tại công ty chứng khoán, hoặc mua vàng, trái phiếu.
Ví dụ: Giả sử bạn muốn chuyển 10.000 đô la Mỹ cho một người bạn ở nước ngoài, nhưng bạn không thể tự thực hiện, bạn phải tìm một ngân hàng có dịch vụ xuyên biên giới để giúp đỡ: Ngân hàng sẽ đổi nhân dân tệ thành tiền tệ của quốc gia đó, thu phí dịch vụ và chênh lệch tỷ giá theo quy định, sau đó chuyển qua hệ thống SWIFT, nhưng trong quá trình đó bạn phải điền một đống biểu mẫu, trải qua nhiều bước kiểm duyệt, thường phải chờ vài ngày mới nhận được tiền, chỉ riêng phí dịch vụ đã có thể mất vài trăm tệ, ngân hàng sẽ chịu trách nhiệm toàn bộ cho việc chuyển tiền này, nếu có vấn đề gì cũng phải nhờ ngân hàng giải quyết.
Đây là mô hình của TradFi - dù là chuyển tiền xuyên biên giới, mua cổ phiếu hay vay vốn, bạn đều phải thông qua các ngân hàng, công ty chứng khoán và các tổ chức này. Họ định ra quy trình, thu phí và chịu trách nhiệm, bạn không thể trực tiếp bỏ qua họ, và mô hình này cũng mang lại vấn đề về hiệu quả thanh toán xuyên biên giới thấp và chi phí cao. Thêm vào đó, nhiều quốc gia làm ăn phụ thuộc vào thanh toán bằng đô la Mỹ, một khi tỷ giá đô la biến động, dễ dàng bị thiệt hại.
CeFi
CeFi là nền tảng tài chính tiền điện tử tập trung, tương đương với "cây cầu" giữa thế giới tài chính truyền thống và tiền điện tử, nó có thể cung cấp các kênh trao đổi; cũng có thể đơn giản hóa các bước để những người không hiểu công nghệ có thể dễ dàng tham gia; còn có thể giúp các ngân hàng, công ty chứng khoán và những tổ chức truyền thống khác thực hiện các giao dịch liên quan đến tài sản tiền điện tử một cách hợp pháp, thúc đẩy sự hòa nhập giữa hai bên. Nhưng nó cũng có những nhược điểm: hiện tại, quy định vẫn chưa hoàn toàn theo kịp, nền tảng tự quyết định, đôi khi để kiếm tiền cho bản thân, nền tảng có thể âm thầm chiếm dụng tài sản của người dùng.
Ví dụ: Giả sử bạn muốn đổi lương của mình sang Ethereum để đầu tư tài chính tiền điện tử, việc thao tác trực tiếp quá rắc rối, bạn có thể sử dụng nền tảng CeFi của một sàn giao dịch tiền điện tử nổi tiếng, trước tiên nạp tiền bằng thẻ ngân hàng, sau đó một lần nhấp để đổi sang Ethereum, rồi sử dụng chức năng đầu tư tài chính đơn giản của nền tảng để gửi vào và kiếm lợi nhuận. Toàn bộ quá trình không cần tự nghiên cứu công nghệ phức tạp, nền tảng đã giúp bạn giải quyết hết, nhưng bạn phải tin rằng nền tảng sẽ không cuỗm đi tiền của bạn.
DeFi
DeFi là "tài chính phi tập trung" được xây dựng dựa trên công nghệ blockchain, không có ngân hàng, công ty chứng khoán hay các trung gian khác, mà hoàn toàn dựa vào hợp đồng thông minh tự động hoạt động, giao dịch minh bạch, ai cũng có thể thấy. Nó giúp việc chuyển tiền, vay mượn diễn ra nhanh chóng và rẻ hơn, và không quan trọng bạn có tiền hay không, ở bất kỳ đâu, chỉ cần hiểu cách sử dụng blockchain, bạn có thể sử dụng dịch vụ của nó. Tuy nhiên, nó cũng có những rắc rối: người bình thường muốn sử dụng nó hiệu quả thì trước tiên phải hiểu về ví, khóa riêng và các công nghệ liên quan, ngưỡng gia nhập hơi cao; hơn nữa, nếu mã có lỗ hổng, có thể bị hacker nhắm đến để đánh cắp tiền.
Ví dụ: giả sử bạn có bitcoin và muốn đổi lấy một chút ethereum, bạn có thể không cần tìm sàn giao dịch, mà trực tiếp kết nối ví của mình với nền tảng DeFi, chọn tỷ lệ đổi, hợp đồng thông minh sẽ tự động đổi bitcoin của bạn thành ethereum, tiền sẽ trực tiếp vào ví của bạn, không có bên trung gian nào can thiệp, phí giao dịch thấp hơn sàn giao dịch và tốc độ chuyển khoản cũng nhanh, nhưng bạn phải tự giữ khóa ví của mình, nếu không thì mất tiền sẽ không lấy lại được.
Cơ sở xây dựng hệ sinh thái «Trifi »
Tại đây, chúng tôi đề xuất một khái niệm hoàn toàn mới - Trifi (tức là sự kết hợp của "TradFi + CeFi + DeFi"). Quá trình di chuyển của tài chính truyền thống lên chuỗi thực chất là quá trình hòa quyện giữa tài chính truyền thống (TradFi), tài chính tập trung (CeFi) và tài chính phi tập trung (DeFi): thông qua sự thẩm thấu và hợp tác dần dần, cuối cùng tạo ra hình thái tài chính mới "Trifi". Con đường này thể hiện sâu sắc logic tiến hóa từ sự phân tách đến sự kết nối, từ cạnh tranh đến sự cộng sinh của các mô hình tài chính, và "Trifi" chính là hình thái tối thượng và sản phẩm cốt lõi của quá trình tiến hóa này.
Logic cốt lõi của sự bổ sung lợi thế: Giá trị cộng sinh của hệ sinh thái "Trifi"
Lý do mà TradFi, CeFi và DeFi có thể kết hợp để hình thành hệ sinh thái Trifi là do các ưu điểm cốt lõi của ba bên này tạo thành sự bổ sung cho nhau, và thông qua hiệu ứng hợp tác để giải quyết các vấn đề đau đớn của tài chính truyền thống và tài chính trên một chuỗi duy nhất, xây dựng một hệ thống tài chính có tính linh hoạt cao hơn.
Ví dụ: Giả sử một công ty bất động sản truyền thống (cơ quan TradFi) đang nắm giữ tài sản thương mại trị giá 10 triệu đô la, để nâng cao tính thanh khoản của tài sản, họ đã chia nhỏ tài sản và mã hóa thành "A token" (mỗi token tương ứng với một phần tài sản), và hoàn tất hồ sơ quy định, họ với tư cách là nhà cung cấp tài sản đã chuyển đổi tài sản ngoại tuyến thành tài sản số có thể lưu thông trên chuỗi; sau đó, công ty bất động sản này chọn sàn giao dịch tiền điện tử (nền tảng CeFi) làm nút trung gian, người dùng thông qua kênh hợp pháp của nền tảng chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng để đổi lấy stablecoin, đồng thời công ty bất động sản gửi A token vào tài khoản ủy thác của nền tảng, sau khi được nền tảng phê duyệt, token được đưa vào giao dịch, nhà đầu tư có thể mua A token bằng stablecoin trên nền tảng, có thể giữ trong nền tảng hoặc rút về ví blockchain cá nhân, trong khi nền tảng có thể kết nối với tiền pháp định truyền thống và cung cấp các tình huống giao dịch hợp pháp cho A token, đồng thời mở đường cho người dùng vào DeFi, xây dựng cầu nối giữa các hệ thống; và người dùng nắm giữ A token có thể chuyển token từ nền tảng vào giao thức cho vay DeFi, giao thức cho vay tự động đọc dữ liệu trên chuỗi của A token thông qua hợp đồng thông minh để đánh giá giá trị, sau đó cho phép người dùng vay stablecoin bằng A token làm tài sản thế chấp, toàn bộ quá trình cho vay không cần phê duyệt thủ công, tài sản thế chấp và thanh lý hoàn toàn do mã thực hiện, DeFi cung cấp công cụ tài chính phi tập trung, cho phép tài sản bất động sản vốn chỉ có thể giao dịch trên thị trường truyền thống thực hiện chức năng thế chấp và cho vay trên chuỗi mới, nâng cao đáng kể hiệu quả sử dụng vốn của tài sản, ba bên đã hoàn thành quy trình chuyển đổi toàn bộ của tài sản truyền thống từ ngoại tuyến sang trên chuỗi.
Tổng thể mà nói, TradFi cung cấp vốn, Cefi hoạt động như một kênh, Defi cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, sự kết hợp của ba yếu tố này khiến cho hệ sinh thái "Trifi" vừa có thể tiếp nhận lượng vốn truyền thống khổng lồ, vừa có thể phát huy tiềm năng đổi mới của tài chính trên chuỗi.
Xây dựng và xu hướng phát triển của hệ thống tài chính tương lai
Hệ thống lưu thông cốt lõi: Sự tiến hóa của thanh toán và quyết toán
Cách mạng trong bối cảnh thương mại xuyên quốc gia
Trong lĩnh vực thương mại quốc tế, công nghệ blockchain đang tái cấu trúc một cách sâu sắc hệ thống thanh toán xuyên biên giới.
Lấy mạng lưới Lightning làm ví dụ, mạng lưới Lightning giống như một "kênh nhanh" trên nền tảng Bitcoin. Trước đây, việc chuyển tiền nhỏ qua biên giới không chỉ chậm mà phí giao dịch cũng không hề thấp. Bây giờ có mạng lưới này, tiền có thể đến tay chỉ trong vài giây, và phí giao dịch cũng giảm đi rất nhiều. Nhờ đó, các doanh nghiệp nhỏ hoặc cá nhân khi làm kinh doanh nhỏ qua biên giới sẽ có vòng quay tiền nhanh hơn, chi phí bỏ ra cũng thấp hơn, tự nhiên sẽ có xu hướng làm ăn nhỏ toàn cầu hơn.
Nói về thương mại hàng hóa, chẳng hạn như giao dịch dầu mỏ, hiện có một công nghệ gọi là Layer2. Công nghệ này có thể giúp giao dịch suôn sẻ hơn và chi phí thấp hơn. Nó còn có thể biến hàng hóa thành "mã số kỹ thuật số", giống như biến dầu mỏ thành một chuỗi mã số. Các bên mua bán không cần phải trải qua những quy trình rắc rối như trước nữa, chẳng hạn như mở thư tín dụng, chuyển giao chứng từ vận chuyển qua lại, mà có thể giao dịch các mã số kỹ thuật số này trực tiếp qua hợp đồng thông minh, tiền có thể được thanh toán ngay lập tức, hiệu quả giao dịch có thể được cải thiện đáng kể.
Đổi mới trong bối cảnh xã hội và bao gồm
Các nền tảng xã hội phi tập trung tích hợp chức năng thanh toán trở thành xu hướng.
Hiện nay có một số cách mới giúp dịch vụ tài chính gần gũi hơn với cuộc sống hàng ngày của chúng ta, chẳng hạn như "phát bao lì xì trên chuỗi" "chuyển tiền trực tiếp qua lại". Trước đây, khi chúng ta chuyển một ít tiền, hoặc là phải chịu phí dịch vụ khá cao, hoặc là bị giới hạn bởi một vài nền tảng thanh toán, thao tác cũng rất phiền phức. Bây giờ, ở một số nền tảng xã hội phi tập trung, việc chuyển tiền nhỏ bằng tiền điện tử trở nên dễ dàng hơn nhiều, không lo phí dịch vụ quá cao, cũng không cần phải thực hiện những quy trình rườm rà. Điều này đặc biệt hữu ích cho những người không có tài khoản ngân hàng, thu nhập không cao ở vùng sâu vùng xa. Trước đây, họ có thể rất khó khăn để tận hưởng dịch vụ tài chính chính thức, nhưng giờ thông qua những cách mới này, họ có thể tham gia dễ dàng hơn, và rào cản đối với dịch vụ tài chính cũng đã giảm xuống.
Vai trò của nhà nước trong sự chuyển đổi của thanh toán và quyết toán
Những giao dịch thương mại xuyên quốc gia với số tiền lớn và rủi ro phức tạp đã lâu vẫn phải được các quốc gia dẫn dắt. Các quốc gia sẽ đảm bảo việc thanh toán ổn định và an toàn bằng cách thiết lập chính sách tiền tệ, quản lý các tổ chức tài chính và tham gia hợp tác tài chính quốc tế. Ví dụ, khi giao dịch liên quan đến dầu mỏ, khoáng sản và các nguồn tài nguyên chiến lược khác, các quốc gia sẽ quản lý chặt chẽ việc sử dụng loại tiền nào để thanh toán và cách thức thanh toán, nhằm bảo vệ an ninh kinh tế và lợi ích quốc gia.
Tuy nhiên, khi công nghệ blockchain ngày càng trưởng thành và dễ sử dụng, các doanh nghiệp trung bình và nhỏ trong lĩnh vực thanh toán xuyên biên giới sẽ dần chuyển sang sử dụng blockchain. Lúc này, chính phủ có thể ban hành các chính sách và quy định liên quan để quy định và hướng dẫn việc sử dụng blockchain trong thanh toán xuyên biên giới của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, vừa phải để công nghệ tài chính có thể đổi mới và phát triển, vừa phải thực hiện tốt công tác quản lý, như vậy mới có thể nâng cao khả năng cạnh tranh của quốc gia trên thị trường tài chính toàn cầu.
Quyền định giá và cuộc chiến neo giá của stablecoin
Đô la Mỹ đang đối mặt với thách thức
Sự thống trị của đồng đô la trong hệ thống tài chính toàn cầu đang phải đối mặt với những thách thức trong kỷ nguyên tiền kỹ thuật số. Hoa Kỳ đang cố gắng tăng cường giám sát đối với stablecoin thông qua các đạo luật như Đạo luật GENIUS, nhằm duy trì quyền định giá đồng đô la trên chuỗi. Hiện tại, hầu hết các stablecoin chính thống (như USDT, USDC) đều được neo vào đồng đô la, và chính quyền Hoa Kỳ giám sát các nhà phát hành stablecoin về tài sản dự trữ và mô hình hoạt động, đảm bảo chúng gắn chặt với đồng đô la, củng cố vị thế cốt lõi của nó. Tuy nhiên, cấu trúc kinh tế toàn cầu đang phát triển theo hướng đa cực, các quốc gia và khu vực khác đang tích cực khám phá các phương thức thanh toán khu vực để giảm bớt sự phụ thuộc vào đồng đô la.
Sự phát triển của hệ thống stablecoin đa cực
Trung Quốc đang tích cực thúc đẩy nghiên cứu và thử nghiệm đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số, với các đặc tính như ẩn danh có kiểm soát, thanh toán ngoại tuyến kép, thử nghiệm trong nước đã bao gồm các lĩnh vực bán lẻ, giao thông, và chính phủ. Trong tương lai, đồng Nhân dân tệ có khả năng đóng vai trò lớn hơn trong thanh toán thương mại tại các quốc gia dọc theo "Vành đai và Con đường", thúc đẩy quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ. Liên minh Châu Âu cũng đang khám phá phát triển tiền tệ kỹ thuật số, nhằm tăng cường quyền phát ngôn của Châu Âu trong hệ thống tài chính toàn cầu và giảm thiểu ảnh hưởng của sự biến động đồng đô la. Những giải pháp thanh toán khu vực này sẽ thách thức vị thế thống trị của đồng đô la trong lĩnh vực stablecoin, thúc đẩy hệ thống tài chính toàn cầu phát triển theo mô hình "đồng đô la chi phối, đa tiền tệ đồng tồn tại", thúc đẩy sự đa dạng hóa của hệ thống tài chính.
Cơ hội mới: Di chuyển tài chính truyền thống lên chuỗi và DeFi 2.0
Xu hướng phát triển của RWA tokenization
Việc token hóa RWA (tài sản thế giới thực) là một hướng phát triển quan trọng trong tài chính tương lai. Các tài sản tài chính truyền thống như cổ phiếu Mỹ, vốn tư nhân, bất động sản được phát hành token trên chuỗi để gia nhập vào hệ sinh thái DeFi, trở thành tài sản thế chấp và đối tượng giao dịch mới. Lấy cổ phiếu Mỹ làm ví dụ, sau khi token hóa, nhà đầu tư có thể giao dịch và cho vay token cổ phiếu trên nền tảng DeFi, mở rộng kênh đầu tư và cung cấp phương thức huy động vốn mới cho các công ty niêm yết. Việc token hóa vốn tư nhân đã nâng cao tính thanh khoản của tài sản, trong khi việc token hóa tài sản bất động sản đã giảm ngưỡng đầu tư, giúp nhiều người tham gia đầu tư và chia sẻ lợi nhuận, kết nối chặt chẽ tài chính truyền thống với DeFi, và tạo sức sống cho thị trường tài chính.
Mục tiêu và phát triển cốt lõi của DeFi 2.0
DeFi 2.0 nhằm tái tạo các tình huống phức tạp trong tài chính truyền thống, xây dựng "Phố Wall trên chuỗi". Dựa trên các mã thông báo cổ phiếu Mỹ và các RWA khác để triển khai các dịch vụ tài chính phức tạp, như cho vay mã thông báo cổ phiếu Mỹ và giao dịch phái sinh. Thông qua hợp đồng thông minh và công nghệ blockchain, hiện thực hóa các sản phẩm tài chính phức tạp và chiến lược giao dịch truyền thống trên chuỗi. Các nhà đầu tư có thể thế chấp các mã thông báo cổ phiếu Mỹ để vay vốn đầu tư, hoặc mua các sản phẩm phái sinh như hợp đồng tương lai, quyền chọn dựa trên mã thông báo cổ phiếu Mỹ để quản lý rủi ro và giao dịch đầu cơ, làm phong phú thêm các sản phẩm và dịch vụ tài chính trong hệ sinh thái DeFi, nâng cao hiệu quả và tính minh bạch của thị trường tài chính.
Vai trò thúc đẩy của các tổ chức tài chính truyền thống
Với sự hoàn thiện của chính sách quản lý, mức độ chấp nhận tài sản tiền điện tử của các tổ chức tài chính truyền thống ngày càng tăng, các ngân hàng, công ty quản lý tài sản và các tổ chức khác tham gia vào lĩnh vực tài sản tiền điện tử thông qua đầu tư và hợp tác trong việc xây dựng hệ sinh thái DeFi. Họ mang đến một lượng lớn vốn, nhân tài chuyên nghiệp và kinh nghiệm quản lý rủi ro trưởng thành, giúp thúc đẩy tài sản tiền điện tử trở thành loại hình đầu tư chính. Các tổ chức tài chính truyền thống tận dụng thương hiệu và nguồn lực khách hàng để quảng bá sản phẩm đầu tư tài sản tiền điện tử, nâng cao mức độ công nhận và tính thanh khoản của thị trường, đồng thời hoạt động tuân thủ của họ thúc đẩy việc chuẩn hóa thị trường tài sản tiền điện tử, tạo ra môi trường thuận lợi cho sự hòa nhập sâu sắc giữa tài chính truyền thống và tài chính mới nổi.
Tóm tắt
Trong xu hướng chính của việc chuyển đổi tài chính truyền thống lên blockchain, việc token hóa RWA (tài sản thế giới thực) sẽ trở thành xu hướng chủ đạo. Từ bất động sản, cổ phiếu Mỹ đến vốn tư nhân, một lượng lớn tài sản thực sẽ được chia nhỏ thành các token trên blockchain, trở thành "altcoin mới có sự bảo chứng từ thực thể", thúc đẩy sự xuất hiện của "mùa altcoin"; hệ sinh thái Ethereum dựa vào cơ sở hạ tầng DeFi đã trưởng thành và tính tuân thủ, sẽ trở thành phương tiện chính cho việc token hóa RWA, thông qua hợp đồng thông minh để thực hiện việc lưu thông tài sản liên chuỗi, cho vay, v.v., điểm bùng nổ nằm ở sự kết hợp sâu sắc giữa RWA và DeFi.
Các lĩnh vực trọng điểm tập trung vào việc mã hóa RWA, đổi mới DeFi trong hệ sinh thái Ethereum và sàn giao dịch tuân thủ trên chuỗi (như nền tảng trên chuỗi của Nasdaq), các công ty chưa niêm yết có thể thông qua quy trình tuân thủ để mã hóa quyền sở hữu tư nhân, huy động vốn trên sàn giao dịch trên chuỗi mà không cần IPO truyền thống, giảm bớt rào cản niêm yết; đồng thời, TradFi cung cấp khung tài sản và tuân thủ, DeFi cung cấp công cụ trên chuỗi để thực hiện "tự lồng ghép" (như thế chấp RWA để tạo ra stablecoin, sau đó sử dụng stablecoin để đầu tư vào các tài sản đã được mã hóa khác), hai bên phối hợp thúc đẩy thị trường chuyển từ đầu cơ sang "tài chính hóa tài sản thực trên chuỗi".
Nguồn: epochChain