Phân tích độ sâu về RWA: Động lực tăng lên của thị trường tiền điện tử năm 2025

Trong những năm gần đây, tài chính phi tập trung (DeFi) đã nổi lên nhanh chóng, tạo ra một hệ sinh thái tài chính có thể hoạt động mà không cần hệ thống ngân hàng truyền thống. Tuy nhiên, một vấn đề cốt lõi mà lĩnh vực DeFi phải đối mặt là hoạt động của toàn bộ thị trường vẫn phụ thuộc rất nhiều vào tài sản mã hóa, thiếu hỗ trợ từ đủ tài sản thế giới thực (Real-World Assets, RWA), khiến cho sự phát triển của DeFi luôn bị hạn chế bởi sự biến động của chính thị trường tiền điện tử. Sự xuất hiện của đường đua RWA đang phá vỡ giới hạn này, nó kết hợp tài sản tài chính thế giới thực với công nghệ blockchain, không chỉ có thể nâng cao tính ổn định của các sản phẩm tài chính trên chuỗi mà còn mang lại một lượng thanh khoản khổng lồ cho toàn bộ thị trường. Đường đua này đang trở thành cầu nối quan trọng cho các nhà đầu tư tổ chức và các tổ chức tài chính chính thống tham gia vào ngành công nghiệp tiền điện tử, thậm chí có thể thúc đẩy toàn bộ ngành công nghiệp blockchain bước vào một chu kỳ tăng trưởng mới.

Khái niệm cốt lõi của RWA là số hóa các loại tài sản trong thị trường tài chính truyền thống và chuyển đổi chúng thành tài sản được mã hóa có thể giao dịch, thế chấp hoặc cho vay trên chuỗi thông qua công nghệ blockchain. Quá trình này không chỉ tăng cường tính thanh khoản của tài sản mà còn giảm chi phí ma sát trong thị trường tài chính truyền thống, chẳng hạn như thời gian thanh toán giao dịch kéo dài, chi phí trung gian cao, và tính thanh khoản bị hạn chế. Lấy thị trường trái phiếu làm ví dụ, giao dịch trái phiếu truyền thống thường liên quan đến nhiều tổ chức tài chính và cơ quan quản lý, các khâu trung gian phức tạp, dẫn đến chi phí giao dịch cao, trong khi mã hóa RWA có thể thực hiện thanh toán thời gian thực trên chuỗi, nâng cao đáng kể hiệu quả giao dịch và giảm chi phí giao dịch. Đồng thời, nhờ vào tính minh bạch và khả năng truy xuất của blockchain, việc quản lý tài sản RWA trở nên minh bạch hơn, có thể hiệu quả giảm thiểu gian lận và thao túng không đúng cách trên thị trường.

Với sự trưởng thành của công nghệ blockchain và nhu cầu thị trường tăng lên, lĩnh vực RWA đang thu hút ngày càng nhiều tổ chức tham gia. Chẳng hạn, một trong những công ty quản lý tài sản lớn nhất thế giới, BlackRock, gần đây đã ra mắt một quỹ token hóa dựa trên blockchain có tên BUIDL, quỹ này chủ yếu nắm giữ các tài sản ổn định như trái phiếu Mỹ và cung cấp phương thức giao dịch hiệu quả hơn thông qua blockchain. Hơn nữa, các ông lớn trong lĩnh vực tài chính truyền thống như Franklin Templeton cũng đang tích cực thử nghiệm việc token hóa một số sản phẩm quỹ của họ, giúp nhà đầu tư dễ dàng tham gia thị trường hơn. Những trường hợp này cho thấy, lĩnh vực RWA không còn chỉ là một "narrative mã hóa", mà đang trở thành một xu hướng cốt lõi trong việc số hóa thị trường tài chính toàn cầu.

Từ góc độ kỹ thuật, sự phát triển của RWA phụ thuộc vào sự hỗ trợ của nhiều cơ sở hạ tầng chính, bao gồm mạng nền tảng blockchain, hợp đồng thông minh, oracle, danh tính phi tập trung và quản lý tuân thủ. Đầu tiên, chuỗi công cộng như là phương tiện của tài sản RWA quyết định tính an toàn và khả năng vận hành của tài sản. Hiện tại, Ethereum vẫn là mạng lưới ưa chuộng cho việc token hóa RWA, nhiều tổ chức triển khai hợp đồng thông minh trên Ethereum để quản lý tài sản RWA, trong khi các giải pháp L2 cũng đang trở thành lựa chọn phổ biến cho giao dịch tài sản RWA nhằm giảm chi phí giao dịch và tăng thông lượng. Ngoài ra, các chuỗi công cộng như Solana, Avalanche, Polkadot cũng đang khám phá các tình huống ứng dụng của tài sản RWA, mong muốn chiếm lĩnh thị trường trong lĩnh vực này.

Xét về quy mô thị trường, tiềm năng của lĩnh vực RWA là cực kỳ lớn. Theo nghiên cứu của Tập đoàn tư vấn Boston, dự kiến đến năm 2030, quy mô thị trường của lĩnh vực RWA sẽ đạt 16 nghìn tỷ USD, vượt xa tổng giá trị thị trường tiền điện tử hiện tại. Hiện tại, giá trị của thị trường bất động sản toàn cầu khoảng 300 nghìn tỷ USD, nhưng phần lớn đầu tư vào bất động sản cần vốn lớn và có tính thanh khoản thấp. Nếu 1% tài sản trong số đó được mã hóa, sẽ tạo ra một thị trường RWA trị giá 3 nghìn tỷ USD. Tương tự, quy mô của thị trường trái phiếu toàn cầu vượt quá 120 nghìn tỷ USD; nếu 1% vào blockchain, sẽ hình thành một thị trường mới trị giá 1.2 nghìn tỷ USD.

Vốn từ các tổ chức đang tăng lên nhanh chóng vào lĩnh vực RWA, cho thấy lĩnh vực này không còn chỉ là một "thí nghiệm mã hóa" thuần túy, mà đang trở thành một phần quan trọng của hệ thống tài chính toàn cầu. Đến năm 2025, với việc chính phủ thể hiện sự hỗ trợ chưa từng có đối với ngành mã hóa, xu hướng này sẽ tiếp tục và phát triển. Đối với các nhà đầu tư, lĩnh vực RWA không chỉ cung cấp một cơ hội thị trường mới mà còn có thể trở thành cầu nối quan trọng giữa thị trường tiền điện tử và thị trường tài chính truyền thống. Trong vài năm tới, với việc hoàn thiện thêm cơ sở hạ tầng, các khung quy định được thực thi và sự bố trí thêm của các tổ chức tài chính chính thống, lĩnh vực RWA có khả năng trở thành động lực tăng trưởng mới cho ngành công nghiệp blockchain, thậm chí thúc đẩy sự chuyển đổi số của toàn bộ thị trường tài chính.

Tổng thể mà nói, sự nổi lên của lĩnh vực RWA không chỉ đại diện cho sự trưởng thành của công nghệ blockchain và sự mở rộng của các tình huống ứng dụng, mà còn có nghĩa là thị trường tài chính toàn cầu đang bước vào một giai đoạn mới về phi tập trung và hiệu quả. Đối với các nhà tham gia thị trường, cách nắm bắt cơ hội token hóa tài sản RWA, bố trí cơ sở hạ tầng và các giao thức quan trọng sẽ trở thành câu hỏi cốt lõi trong sự phát triển của ngành mã hóa trong vài năm tới.

Môi trường thị trường hiện tại: Các yếu tố xúc tác cho sự phát triển của kinh tế vĩ mô và RWA

Trong bối cảnh sự không chắc chắn ngày càng gia tăng của nền kinh tế toàn cầu, sự thay đổi của chu kỳ thanh khoản và sự phát triển mạnh mẽ của thị trường tài sản kỹ thuật số, lĩnh vực RWA đang trở thành một trong những điểm tăng trưởng quan trọng nhất trong ngành công nghiệp mã hóa. Với việc điều chỉnh chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang, áp lực lạm phát tiếp tục ảnh hưởng, sự biến động của thị trường nợ và mức độ tham gia của các tổ chức vào thị trường mã hóa gia tăng, sự phát triển của RWA đã đón nhận những cơ hội chưa từng có. Đồng thời, những bất cập của hệ thống tài chính truyền thống và sự trưởng thành của DeFi cũng thúc đẩy quá trình chuyển giao tài sản thế giới thực lên chuỗi. Bài viết này sẽ sâu sắc phân tích các yếu tố xúc tác cho sự phát triển của lĩnh vực RWA từ năm khía cạnh: tình hình kinh tế vĩ mô toàn cầu, môi trường thanh khoản, xu hướng chính sách quản lý, tình hình tham gia của các tổ chức và sự trưởng thành của hệ sinh thái DeFi.

Tình hình kinh tế vĩ mô toàn cầu: Biến động về lạm phát, lãi suất và tâm lý tìm kiếm an toàn trên thị trường

Môi trường kinh tế vĩ mô toàn cầu là một trong những biến số cốt lõi ảnh hưởng đến sự phát triển của RWA. Trong những năm gần đây, do sự phục hồi kinh tế yếu ớt sau đại dịch COVID-19, xung đột địa chính trị gia tăng, vấn đề chuỗi cung ứng và điều chỉnh chính sách của ngân hàng trung ương, tăng trưởng kinh tế toàn cầu đang gặp rất nhiều bất định. Trong đó, sự thay đổi của lạm phát và chính sách lãi suất ảnh hưởng trực tiếp đến tính thanh khoản của vốn và chiến lược phân bổ tài sản của các nhà đầu tư, đồng thời cũng gián tiếp thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực RWA.

Trước hết, từ góc độ lạm phát, chính sách tăng lãi suất mạnh mẽ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ trong hai năm qua đã có ảnh hưởng sâu sắc đến thị trường toàn cầu. Kể từ năm 2022, Cục Dự trữ Liên bang đã liên tục tăng lãi suất nhiều lần để kiềm chế tỷ lệ lạm phát cao, dẫn đến việc thanh khoản toàn cầu bị thắt chặt. Trong môi trường lãi suất cao, khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư giảm, thị trường tài chính truyền thống bị ảnh hưởng, dẫn đến vốn có xu hướng đổ vào các loại tài sản có rủi ro thấp và lợi nhuận cao. Điều này đã thúc đẩy nhà đầu tư bắt đầu chú ý đến các tài sản như trái phiếu chính phủ, vàng, bất động sản, và việc mã hóa những tài sản này đã trở thành điểm tăng trưởng quan trọng trong lĩnh vực RWA. Ví dụ, việc mã hóa trái phiếu chính phủ Mỹ đã trở thành công cụ đầu tư quan trọng trên thị trường tiền điện tử nhờ vào tỷ suất sinh lợi hàng năm cao, thu hút lượng lớn vốn từ DeFi. Thứ hai, khi cuộc khủng hoảng nợ toàn cầu gia tăng, lĩnh vực RWA trở thành một lựa chọn quan trọng cho việc trú ẩn tài chính. Đến năm 2024, tổng nợ toàn cầu đã vượt qua 300 triệu tỷ đô la, trong đó nợ trái phiếu chính phủ Mỹ vượt quá 34 triệu tỷ đô la, và thâm hụt ngân sách đạt mức cao kỷ lục. Trong tình huống này, niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường tài chính truyền thống bị ảnh hưởng, họ tìm kiếm cơ sở hạ tầng tài chính minh bạch và hiệu quả hơn, trong khi công nghệ blockchain với những đặc điểm phi tập trung, không biên giới và chi phí thấp đã làm cho việc đưa tài sản RWA lên chuỗi trở thành giải pháp tốt nhất. Hơn nữa, trong môi trường lạm phát cao, nhu cầu về vàng và hàng hóa tăng vọt, vàng mã hóa cũng đã trở thành tài sản hot trong thị trường tiền điện tử. Nhìn chung, sự không chắc chắn của nền kinh tế toàn cầu đã gia tăng nhu cầu của nhà đầu tư đối với tài sản trú ẩn, trong khi sự đổi mới trong lĩnh vực RWA cho phép những tài sản này dễ dàng hơn tiếp cận thị trường tiền điện tử, từ đó thúc đẩy sự tăng trưởng bùng nổ của lĩnh vực này.

Môi trường thanh khoản: Sự chuyển hướng chính sách của Cục Dự trữ Liên bang và sự thay đổi trong sở thích rủi ro của thị trường

Sự phát triển nhanh chóng của lĩnh vực RWA không thể tách rời khỏi sự thay đổi của môi trường thanh khoản toàn cầu. Từ năm 2022 đến năm 2023, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã thực hiện tăng lãi suất mạnh mẽ, dẫn đến sự thắt chặt nghiêm trọng thanh khoản trên thị trường toàn cầu. Tuy nhiên, từ năm 2024, với áp lực lạm phát giảm bớt, Cục Dự trữ Liên bang đã bước vào giai đoạn cuối của việc tăng lãi suất, thậm chí có thể bắt đầu chu kỳ giảm lãi suất, kỳ vọng về thanh khoản thị trường đã thay đổi, điều này đã tạo ra tác động lớn đến lĩnh vực RWA.

Đầu tiên, việc điều chỉnh chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang đã làm tăng nhu cầu của thị trường đối với tài sản có thu nhập ổn định. Hệ sinh thái DeFi đã trải qua giai đoạn biến động cao và rủi ro cao trong năm 2021-2022, nhưng hiện tại các nhà đầu tư có xu hướng ưu tiên các sản phẩm có rủi ro thấp và lợi nhuận có thể dự đoán, trong khi đường đua RWA chính là giải pháp cho điều này. Ví dụ, việc mã hóa trái phiếu và mã hóa thị trường tư nhân cho phép các nhà đầu tư tận hưởng mô hình lợi nhuận ổn định và tuân thủ hơn trong hệ sinh thái DeFi, đây cũng là một trong những lý do quan trọng khiến RWA bùng nổ vào năm 2024. Thứ hai, từ góc độ thị trường tiền điện tử, BTC sẽ đón nhận sự phê duyệt ETF giao ngay vào năm 2024, vốn đầu tư từ các tổ chức liên tục đổ vào, làm mở rộng quỹ vốn của toàn bộ thị trường tiền điện tử, và những nguồn vốn này bên cạnh BTC cũng cần tìm kiếm các mục tiêu đầu tư ổn định hơn. Tài sản RWA do sự liên kết độ sâu với thị trường tài chính truyền thống đã trở thành một hướng đầu tư quan trọng cho vốn tổ chức. Ví dụ, các gã khổng lồ quản lý tài sản như BlackRock và Fidelity đã bắt đầu chú ý đến lĩnh vực RWA và giới thiệu các sản phẩm đầu tư liên quan, điều này sẽ thúc đẩy sự tăng trưởng của đường đua RWA. Hơn nữa, với việc lãi suất DeFi giảm, lợi thế về lợi suất của đường đua RWA ngày càng rõ ràng hơn. Lợi suất của hệ sinh thái DeFi trong năm 2021-2022 thường cao hơn 10%, nhưng vào năm 2024, lợi suất stablecoin của hầu hết các giao thức DeFi đã giảm xuống còn 2%-4%, trong khi lợi suất trái phiếu Mỹ trong đường đua RWA vẫn duy trì trên 5%, điều này đã khiến tài sản RWA trở thành trụ cột lợi suất mới của DeFi, thu hút một lượng lớn vốn đầu tư.

Xu hướng quản lý chính sách: Quá trình tuân thủ của lĩnh vực RWA

Trong quá trình phát triển của ngành mã hóa, vấn đề quản lý luôn là tâm điểm của thị trường, trong khi sự trỗi dậy của lĩnh vực RWA là do tính tuân thủ cao hơn so với các lĩnh vực DeFi khác, có thể đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư tổ chức. Các cơ quan quản lý ở các quốc gia đang dần chấp nhận mô hình đổi mới tài sản mã hóa và khám phá cách hỗ trợ sự phát triển của hệ sinh thái RWA thông qua khung pháp lý.

Trước tiên, SEC và CFTC của Mỹ đã tiến hành nghiên cứu về token hóa chứng khoán, token hóa trái phiếu và các lĩnh vực khác, và cho phép một số tổ chức phát hành tài sản token hóa trong khuôn khổ tuân thủ quy định. Ví dụ, Securitize đã nhận được sự công nhận từ SEC và có khả năng phát hành token chứng khoán dựa trên blockchain, điều này cung cấp một mô hình tốt cho việc tuân thủ trong lĩnh vực RWA. Thứ hai, Châu Âu, Nhật Bản, Singapore và các nơi khác có thái độ tương đối cởi mở đối với lĩnh vực RWA. Ví dụ, Sàn giao dịch số SIX của Thụy Sĩ và Sàn giao dịch số Boerse Stuttgart của Đức đều đã hỗ trợ giao dịch cổ phiếu token hóa, trong khi chính phủ Singapore cũng đang tích cực thúc đẩy sự phát triển của tài sản RWA trên chuỗi. Những chính sách thuận lợi này khiến cho các nhà đầu tư tổ chức sẵn sàng tham gia vào lĩnh vực RWA, cung cấp một nền tảng vững chắc cho sự phát triển của nó.

sự tham gia của các tổ chức và sự nâng cao độ sâu của hệ sinh thái DeFi

Ngoài kinh tế vĩ mô và quản lý chính sách, sự tham gia của các tổ chức và độ trưởng thành của hệ sinh thái DeFi cũng là những yếu tố quan trọng thúc đẩy sự tăng lên của lĩnh vực RWA. Các tổ chức truyền thống bắt đầu chú ý đến sự hòa nhập giữa DeFi và TradFi, nhiều công ty quản lý tài sản hàng đầu, ngân hàng và quỹ phòng hộ đã bắt đầu nghiên cứu cách phát hành và giao dịch tài sản RWA trên blockchain. Trong khi đó, hệ sinh thái DeFi cũng dần dần chuyển từ "biến động cao, rủi ro cao" sang "lợi suất ổn định, phát triển tuân thủ", lĩnh vực RWA chính là người hưởng lợi chính trong xu hướng này. Ngày càng nhiều giao thức DeFi đang hợp tác với tài sản RWA.