Thời kỳ cuối cùng của mã hóa bản địa

Một, cúi đầu trước sự tuân thủ

Trong quá trình từ nhỏ lẻ đến chính thống của mã hóa, blockchain phi tập trung đã cung cấp cho thế giới một vùng hoang vu về quản lý. Mặc dù hệ thống thanh toán điện tử ngang hàng không thành công, nhưng nó đã mở ra một thế giới song song hoàn toàn mới. Thế giới này vượt qua các ràng buộc pháp luật, chính phủ và xã hội truyền thống, tồn tại trên vô số nút trong internet.

Thiếu sự quản lý là yếu tố then chốt thúc đẩy sự phát triển của ngành. Từ ICO đến DeFi rồi đến stablecoin, mỗi một đổi mới đều được xây dựng trên nền tảng này. Tuy nhiên, với việc thông qua BTC ETF và một số sự kiện chính trị xảy ra, mã hóa gốc dường như đã bước vào thời kỳ mạt pháp. Ngành bắt đầu chủ động tìm kiếm sự tuân thủ, cố gắng lấp đầy khoảng trống của tài chính truyền thống. Stablecoin, mã hóa tài sản hữu hình và hệ thống thanh toán trở thành dòng phát triển chính.

Nguyên nhân cơ bản của sự chuyển biến này là do sự thiếu hụt các phương tiện hiệu quả để ràng buộc hành vi không đúng của các thực thể đứng sau địa chỉ trong blockchain. Chúng ta chỉ có thể đảm bảo rằng các nút là trung thực và DeFi không cần trung gian, nhưng không thể ngăn chặn bất kỳ điều gì có thể xảy ra trong "rừng đen" này. Nhiều khái niệm từng rất nổi bật như NFT, GameFi và SocialFi đều phụ thuộc nhiều vào các thực thể đứng sau dự án. Mặc dù blockchain có khả năng huy động vốn xuất sắc, nhưng làm thế nào để đảm bảo rằng các bên dự án sử dụng hợp lý những nguồn vốn này và biến ý tưởng thành hiện thực vẫn là một thách thức lớn.

Tầm nhìn phi tài chính không thể chỉ đạt được bằng cách cải thiện hiệu suất hạ tầng. Những việc khó thực hiện trên máy chủ trung tâm còn khó hơn để thực hiện trên chuỗi. Chúng ta không thể áp dụng "bằng chứng công việc" đối với các dự án, vì vậy có lẽ việc tuân thủ quy định sẽ là điểm khởi đầu cho phi tài chính trong tương lai, điều này mặc dù mỉa mai nhưng dường như là không thể tránh khỏi.

Mã hóa đang trở thành một nhánh của tài chính truyền thống, quyền phát ngôn của sổ cái blockchain dần dần bị kiểm soát bởi các tầng lớp trên. Sự đổi mới từ dưới lên ngày càng ít, cơ hội cũng đang ngày càng thu hẹp. Chúng ta đang bước vào kỷ nguyên thống trị trên chuỗi.

Hai, sự tiến hóa của stablecoin

Quyền lực trên chuỗi chủ yếu thể hiện ở hai khía cạnh: stablecoin và sự tái diễn của mô hình internet truyền thống.

Trong lĩnh vực stablecoin, hiện tại chủ yếu được dẫn dắt bởi stablecoin được hỗ trợ bởi fiat và stablecoin YBS. Đạo luật "Genius" vừa được thông qua đã đưa ra quy định rõ ràng về việc phát hành và quản lý stablecoin. Đạo luật này định nghĩa khái niệm "stablecoin thanh toán", yêu cầu phải được hỗ trợ 100% bởi đô la Mỹ hoặc tài sản có tính thanh khoản cao theo tỷ lệ 1:1. Chỉ những phát hành viên được cấp phép mới có thể hợp pháp phát hành stablecoin, và cần phải đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt về dự trữ và tính minh bạch.

Việc thông qua đạo luật này có nghĩa là phương tiện giao dịch trên chuỗi chính thức được một quốc gia tiếp quản. Mặc dù đã loại bỏ những lo ngại trong ngành về khả năng sụp đổ của một số stablecoin, nhưng cũng đã nảy sinh những vấn đề mới: Stablecoin sau khi được quản lý sẽ như thế nào? Các quốc gia khác sẽ phản ứng ra sao?

Về YBS stablecoin, các dự án như Ethena có những ý tưởng rất hấp dẫn, có thể cung cấp tỷ suất sinh lợi cao trong thị trường bò, đồng thời duy trì sự ổn định cao. Tuy nhiên, hiện tại có rất nhiều dự án YBS stablecoin trên thị trường, từ quỹ phòng hộ truyền thống đến nhà tạo lập thị trường rồi đến sàn giao dịch, tất cả đều đang cố gắng giành một phần lợi nhuận. Xu hướng này dường như đã lệch khỏi ý nghĩa ban đầu, đổi mới dần bị gạt sang bên lề, trong khi sức mạnh vốn và chiến lược quyết liệt trở thành yếu tố chi phối.

So với các tài sản mã hóa khác, stablecoin YBS có thể là sự lựa chọn tốt hơn. Nhưng khi loại hình sản phẩm tài chính tương tự như sàn giao dịch tập trung này trở thành sự đổi mới duy nhất, người ta không thể không suy ngẫm về việc liệu con đường phát triển trong quá khứ có tồn tại sự sai lệch hay không.

Ba, Sự phát triển của việc phát hành tài sản

Chuỗi công khai như là nền tảng phát hành tài sản lớn nhất, đã trải qua nhiều biến đổi kể từ khi ICO bắt đầu. Tuy nhiên, xu hướng phát triển hiện tại lại ngày càng gần gũi với mô hình internet truyền thống. Một số nền tảng mới nổi có mô hình lợi nhuận đã tương đồng cực kỳ với Web2, và sự đóng góp cho cộng đồng gần như bằng không. Điều này tạo ra sự tương phản rõ rệt với mục tiêu của Web3 là theo đuổi sự dân chủ, xây dựng chung và thịnh vượng chung.

Launchpad trở thành kênh chính để người dùng mã hóa bản địa tìm kiếm sự giàu có, nhưng lĩnh vực này cũng gặp phải vấn đề. Người dùng không chỉ cần trả phí cho nền tảng mà còn phải trải qua sự cạnh tranh khốc liệt. Việc phát hành tài sản bắt đầu trở nên phức tạp, thậm chí xuất hiện các dự án hoàn toàn rời khỏi chuỗi. Hành vi đầu cơ cực đoan này liên tục làm giảm tiêu chuẩn của ngành, khiến người ta đặt câu hỏi về ý nghĩa của nó.

Trước tình huống này, một số người đã đưa ra các khái niệm mới như DeSci nhằm cố gắng cân bằng giữa đầu cơ và đổi mới. Tuy nhiên, độ nóng của những khái niệm mới nổi thường chỉ là nhất thời. Khi thị trường nguội lạnh, các câu chuyện khó lòng tiếp tục, một số dự án bắt đầu áp dụng mô hình Ponzi trực tiếp hơn, như đổi điểm thưởng để lấy token mới. Mặc dù cách làm này có thể mang lại lợi nhuận ngắn hạn, nhưng khó có thể kích thích đổi mới thực sự và giá trị lâu dài.

So với chu kỳ trước, giai đoạn hiện tại của việc đầu cơ dường như khó có thể tạo ra sự đổi mới như DeFi. Những gì chúng ta thấy nhiều hơn là việc giảm dần ngưỡng phát hành, cùng với đó là những vấn đề phát sinh. Điều này có thể có nghĩa là ngành công nghiệp cần thiết lập những quy tắc và tiêu chuẩn mới.

Bốn, sự nổi lên của kinh tế chú ý

Sự thành công của dự án không còn chỉ phụ thuộc vào công nghệ và câu chuyện nữa, mà ngày càng chuyển sang việc thu hút sự chú ý. Dù là thông qua hệ thống điểm hay đầu tư trực tiếp vào KOL, sự chú ý đã trở thành một trong những tài sản giá trị nhất của thời đại này.

Một số dự án đang cố gắng định lượng sức chú ý, chẳng hạn như việc áp dụng công nghệ AI để đánh giá "giá trị" và ảnh hưởng của thông tin. Tuy nhiên, liệu phương pháp này có thể thực sự nắm bắt giá trị lâu dài hay không vẫn cần phải quan sát. Token đang trở thành một loại "hàng tiêu dùng nhanh", với vòng đời dự án ngày càng rút ngắn.

Những hạn chế của các phương pháp tiếp thị như hệ thống tích điểm đã bắt đầu lộ rõ. Mặc dù việc dự án nỗ lực tiếp thị bản thân là điều không thể phủ nhận, nhưng khi toàn bộ ngành công nghiệp đều có xu hướng "toàn thể Pump", điều này khiến người ta không khỏi lo ngại. Việc buôn bán ảnh hưởng đã trở thành một mô hình kinh doanh trưởng thành, từ các chính trị gia đến sàn giao dịch và các KOL, dường như mọi bên đều đang lấy những gì họ cần, nhưng rất ít dự án thực sự phát triển thịnh vượng từ đó.

Kết luận

Sự phổ biến của stablecoin và thanh toán blockchain đã trở thành điều không thể chối cãi. Tuy nhiên, là những người bản địa trong hệ sinh thái này, có thể chúng ta cần nhiều hơn thế: stablecoin gốc trên chuỗi, ứng dụng phi tài chính, làn sóng đổi mới mới, chứ không phải một thế giới Web3 chỉ đơn thuần buôn bán lưu lượng.

Mặc dù thời gian dường như đang xác thực tính đúng đắn của một số quan điểm ban đầu, nhưng chúng tôi vẫn hy vọng rằng tương lai sẽ chứng minh những dự đoán bi quan này là sai. Ngành công nghiệp đang ở một bước ngoặt, cách tìm ra sự cân bằng giữa tuân thủ và đổi mới sẽ quyết định hướng đi tương lai của thế giới mã hóa.