Các quỹ đầu tư mạo hiểm trong lĩnh vực tiền mã hóa đang đưa câu chuyện trị giá 2 nghìn tỷ USD lên Phố Wall

Đột ngột, câu chuyện nổi bật nhất trên thị trường chứng khoán Mỹ không còn là AI mà là hàng loạt doanh nghiệp trên bờ vực bị hủy niêm yết. Trong vài tháng gần đây, thị trường vốn Mỹ chứng kiến làn sóng sáp nhập ngược tăng vọt cả về quy mô lẫn số lượng.

Nhiều công ty đại chúng đã hoàn toàn từ bỏ ngành nghề cốt lõi cũ để chuyển sang định vị crypto làm nền tảng mới, khiến giá cổ phiếu tăng phi mã—thậm chí gấp nhiều lần hoặc hàng chục lần chỉ trong thời gian ngắn. Thị trường chứng khoán Mỹ thực sự trở thành nơi thử nghiệm tài chính crypto táo bạo. Lần này, các nhà đầu tư mạo hiểm crypto đã đưa thẳng câu chuyện của mình lên Phố Wall.

Cổ phiếu Mỹ: DAT – “Lễ hội pháo hoa” được châm ngòi bởi các “Market Igniters”

Ba tháng trước khi Primitive Ventures rót vốn vào Sharplink, họ không lường trước được cảnh đông đúc nhanh chóng của lĩnh vực crypto trên các sàn Mỹ. “Thời điểm ấy rất ít người chú ý, còn hiện tại thị trường sôi động hơn hẳn—và chỉ mất đúng một hai tháng để đạt quy mô này,” đối tác Primitive, Yetta, nhận định.

Tháng 6, Sharplink Gaming công bố vòng gọi vốn 425 triệu USD, trở thành công ty dự trữ Ethereum niêm yết đầu tiên tại Mỹ. Thông tin này khiến giá cổ phiếu tăng dựng đứng, từng lúc tăng hơn mười lần. Là quỹ duy nhất nhắm đến thị trường Trung Quốc, Primitive thu hút được sự chú ý lớn trong cộng đồng crypto Trung Quốc.

“Chúng tôi nhận thấy thanh khoản thị trường crypto chưa thực sự tốt, nhưng sức mua của tổ chức thì cực mạnh. Khối lượng Bitcoin ETF duy trì ổn định, còn open interest quyền chọn Bitcoin trên CME đã vượt Binance,” Yetta phân tích. Tháng 4 năm ngoái, Primitive tổ chức đánh giá nội bộ, chuyển hướng đầu tư vào “hội tụ CeFi và DeFi”. Từ đó, họ trở thành nhà đầu tư mạo hiểm năng động bậc nhất lĩnh vực này.

Hiện tại, Primitive nhận hàng ngày email mời dự các vòng gọi vốn công ty dự trữ crypto từ ngân hàng đầu tư. Trong làn sóng đầu tư mới này, ngân hàng đầu tư giữ vai trò trung gian—tìm nguồn, phối hợp và tổ chức roadshow cho đội dự án tìm vốn.

Chỉ riêng tháng vừa qua, Primitive đã gặp gỡ ít nhất 20 dự án dự trữ crypto. Tuy nhiên, họ mới chỉ công khai đầu tư vào Sharplink và MEI Pharma—một công ty dự trữ Litecoin. Sự thận trọng này do lo sợ thị trường quá nóng; từ tháng 5, đội ngũ liên tục theo dõi dấu hiệu tạo đỉnh thị trường.

“Chúng tôi cảm thấy thị trường hiện tại đã sôi động hơn rõ rệt so với vài tháng trước,” Yetta trao đổi với Dongcha Beating. Nhóm chuẩn bị báo cáo thị trường hàng ngày và liên tục đánh giá phương án thoát vốn. “Công ty dự trữ crypto là đổi mới tài chính. Có thể lạc quan dài hạn với tài sản nền, nhưng khi thị trường xấu đi, nguy cơ tháo đòn bẩy mạnh và vỡ bong bóng là rất lớn.”

Ngược lại, Pantera đang chuẩn bị cho một cuộc mở rộng mạnh mẽ. Quỹ kỳ cựu 12 năm này thậm chí đặt tên mới cho lĩnh vực: DAT (Digital Asset Treasury). Đầu tháng 7, Pantera giới thiệu DAT Fund.

Trong tài liệu gọi vốn, Cosmo Jiang—đối tác Pantera—viết: “Là nhà đầu tư, rất hiếm khi bạn được chứng kiến sự ra đời của loại tài sản mới. Nhận ra điều đó, rồi hành động nhanh chiếm lấy cơ hội đầu là cực kỳ quan trọng.”

Thông điệp của Pantera rất rõ: nếu lượng Bitcoin/CP của công ty tăng mỗi năm, nắm giữ cổ phiếu cũng chính là tích lũy thêm Bitcoin theo thời gian.

Các công ty dự trữ Bitcoin kiểu MicroStrategy—và các doanh nghiệp dự trữ crypto khác—đều tuân thủ một logic cốt lõi: khi vốn hóa thị trường cao hơn giá trị sổ sách crypto, họ dùng các công cụ (phát hành riêng lẻ, trái phiếu chuyển đổi, cổ phiếu ưu đãi...) để huy động vốn, mua thêm crypto. Nhờ chênh lệch giá, họ tích lũy tài sản với chi phí cận biên thấp hơn.

Nhà đầu tư dùng tỷ lệ mNav (Market Cap/Net Asset Value) để đo độ chênh giá này, đánh giá khả năng gọi vốn. “Rõ ràng thị trường chứng khoán biến động mạnh; đôi lúc tài sản bị định giá quá cao—ấy là lúc hợp lý để dùng công cụ tài chính gọi vốn. Tức là tận dụng biến động thành tiền. Bởi vậy, mức premium có thể kéo dài lâu dài,” Cosmo nói với Dongcha Beating.

Tháng 4, Pantera đầu tư vào DeFi Development Corps (DFDV), đơn vị dự trữ Solana (SOL)—doanh nghiệp Mỹ đầu tiên dùng crypto ngoài Bitcoin cho quỹ dự trữ. Cổ phiếu DFDV tăng hơn 20 lần trong sáu tháng qua.

Đây là khoản đầu tư ngược dòng—hầu như không ai muốn vào, Pantera chiếm gần như toàn bộ vòng gọi vốn 24 triệu USD của DFDV.

Đội ngũ DFDV chủ yếu là cựu lãnh đạo Kraken, CFO từng vận hành node xác thực Solana. Kiến thức chuyên sâu về Solana và kinh nghiệm tài chính truyền thống đã giúp Pantera đặt niềm tin. “Dù vậy, chúng tôi vẫn thiết kế phương án bảo vệ, và thành công DFDV thực sự vượt kỳ vọng.”

“Theo tôi, chất xúc tác thật sự là Coinbase vào S&P 500—điều này đưa crypto lên radar của mọi quản lý quỹ toàn cầu.” Từ sau bầu cử Trump, crypto ngày càng ăn sâu vào thị trường vốn truyền thống. IPO Circle gây chú ý toàn cầu đến stablecoin, Robinhood tham gia RWAs làm sống lại token hóa chứng khoán, và giờ đây DAT trở thành chủ đề nóng.

Chưa đầy một tháng sau DFDV, Cantor Equity Partners tiếp cận Pantera. Thành công của DFDV đã thúc đẩy SoftBank và Tether lên kế hoạch dự trữ Bitcoin, đỉnh điểm là CEP huy động khoảng 300 triệu USD, với Pantera lại là nhà đầu tư chủ lực.

Các khoản đầu tư DFDV và CEP của Pantera đến từ Quỹ mạo hiểm và Quỹ Token thanh khoản. Ban đầu, họ dự tính chỉ đầu tư hai thương vụ trong ngách này.

Nhưng thị trường còn tăng tốc nhanh hơn dự kiến Pantera. Do giới hạn tập trung danh mục và cấu trúc, Pantera quyết định lập DAT Fund riêng biệt.

Ngày 1/7, DAT Fund ra mắt với mục tiêu 100 triệu USD. Ngày 7/7 đã hoàn tất gọi vốn. Sự hứng khởi của LP khiến Pantera tiếp tục huy động DAT Fund số hai. Đến giữa tháng, quỹ đầu đã giải ngân hết vốn.

Ở các thương vụ niêm yết đại chúng, Pantera thường làm “Anchor”—rót vốn lớn nhất. Đặc thù DAT giai đoạn đầu thanh khoản thấp, cổ phiếu thường giao dịch chiết khấu. Khoản đầu tư “anchor” giúp tăng thanh khoản ban đầu, thu hẹp mức giá chênh lệch.

Làm “Anchor Investor” còn là chiến lược: “Chỉ hai tháng, Pantera đã nhận gần 100 đề xuất DAT. Thường chúng tôi là người đầu tiên được gọi vì luôn chủ động đi trước, có tư duy dẫn dắt và sẵn sàng đầu tư lớn khi thấy đủ tiềm năng,” Cosmo chia sẻ.

Tất nhiên Pantera không chọn mọi DAT. Nhưng với DAT, năng lực “kể câu chuyện” tạo đồng thuận thị trường là mấu chốt. Quyết định vào Sharplink/Bitmine của Pantera một phần đến từ khả năng tạo dựng đồng thuận của hai đội ngũ này. Bitmine là khoản đầu tư DAT đầu tiên, Pantera lại giữ vai trò anchor.

Ngày 2/6, Joseph Lubin—lãnh đạo Ethereum—dẫn dắt vụ sáp nhập ngược của Sharplink, tạo công ty dự trữ Ethereum đại chúng đầu tiên. Ngày 12/6, Joseph và cộng sự công bố báo cáo chuyên sâu về ETH qua Etherealize cho tổ chức.

Ngày 30/6, Bitmine—công ty dự trữ Ethereum thứ hai—lên sàn. “Chuyên gia crypto Phố Wall” Thomas Lee xuất hiện liên tục trên truyền thông về đầu tư ETH, cổ phiếu Sharplink tăng mạnh, châm ngòi “cuộc đua Ethereum”.

“Để tận dụng đòn bẩy tài chính đúng nghĩa, một DAT cần vốn hóa tối thiểu 1–2 tỷ USD,” Cosmo nói với Dongcha Beating. “Chỉ khi đó doanh nghiệp mới có premium thực sự và tiếp cận được tài chính tổ chức qua chuyển đổi hay cổ phiếu ưu đãi.”

Nhưng trước đó, DAT phải chinh phục nhà đầu tư cá nhân truyền thống, không chỉ cộng đồng crypto. “Bạn phải kể chuyện sao cho họ hiểu và có động lực tham gia. Thị trường phải tin mô hình này khả thi.”

Xây dựng niềm tin bền vững cũng là yếu tố quyết định thành công DAT. Tài chính truyền thống đòi hỏi minh bạch, kỷ luật; đội DAT cần vừa “thuần crypto” vừa nắm chắc quản trị, công bố thông tin và tuân thủ SEC, để hòa nhập thị trường vốn Mỹ.

“Chúng tôi dành nhiều thời gian cho thẩm định. mNav tĩnh không quyết định tất cả. Đội ngũ quản trị phải rõ ràng? Gọi vốn ổn định? Xây dựng mô hình mới được không? Đó là yếu tố tạo nên đội sáng lập DAT thực thụ.”

Bên cạnh Bitcoin, Ethereum, Solana, Pantera đang đầu tư vào các công ty dự trữ altcoin vốn hóa lớn. Câu chuyện đã chuyển hướng: Bitcoin DAT mạnh nhờ kỹ thuật tài chính, token phổ biến tạo lợi nhuận qua staking/DeFi, altcoin thì có ứng dụng thực, doanh thu crypto thật và cho cổ đông quyền hưởng upside qua DAT.

Nhiều DAT altcoin lấy dự trữ ban đầu trực tiếp từ quỹ dự án hoặc nhà đầu tư lớn.

Ví dụ, công ty dự trữ của Hyperliquid, Sonnet BioTherapeutics (SONN), nhận hơn 10 triệu token HYPE do Paradigm trao cuối năm. Theo Dongcha Beating, công ty dự trữ của Ethena—StablecoinX—cũng do quỹ Ethena lập ra, giúp nhà đầu tư PIPE đầu tư trực tiếp bằng ENA hoặc USDC.

Thanh khoản yếu nên DAT altcoin thường biến động giá mạnh ngay sau tin tức, tạo cơ hội lớn cho người nắm nội gián. Với SONN, thông báo chính thức là 14/7, nhưng cổ phiếu đã tăng gấp bốn lần từ 1/7 trước khi tin ra.

Gần đây, công ty dự trữ BNB CEA—được YZi Labs hậu thuẫn—gặp tình huống tương tự. Để tránh rò rỉ, họ mua nhiều vỏ công ty Mỹ rồi mới chọn cuối cùng, nhưng vẫn bị “mua trước” vài giờ trước khi công bố 28/7.

Nhiều nhà đầu tư lo ngại DAT altcoin có nguy cơ “tự làm thanh khoản”. Thanh khoản crypto yếu, việc thoái token lớn rất khó giá hợp lý. Đưa vào DAT nghĩa là biến thanh khoản ảo thành thật tại Mỹ.

Cốt lõi là: bạn thực sự mang lại cơ hội tăng trưởng, hay chỉ tạo thanh khoản ra hàng? “Nhiều DAT lên sàn ở khu vực pháp lý xám—sàn hạng hai—nhưng cách này không tạo được chuẩn minh bạch hay tuân thủ. Nếu không xây được premium vốn thật, chỉ là trò chuyền ghế.”

Rủi ro pháp lý là thực tế. Nếu SEC xếp altcoin là chứng khoán, cấu trúc DAT phải thay đổi từ gốc. Tuy nhiên, Primitive và Pantera vẫn tin đây là sàn đấu lý tưởng hơn: “Thanh khoản Mỹ vượt trội, bảo vệ cổ đông công ty đại chúng lớn, nên đầu tư DAT tốt hơn crypto thuần về rủi ro-lợi nhuận,” Yetta nói.

Thị trường ngoài Mỹ: Cuộc đua trở thành “MicroStrategy kế tiếp”

Ai cũng đồng thuận: Mỹ sở hữu thị trường vốn hiệu quả, thanh khoản tốt, bao phủ rộng. Nasdaq vẫn là nền tảng để tạo ra “MicroStrategy tiếp theo”. Nhưng toàn cầu, mọi người lại muốn trở thành Metaplanet kế tiếp.

Năm qua, cổ phiếu Metaplanet mang lại lợi nhuận gấp 10 lần cho nhà đầu tư, làm nổi bật cơ hội chênh lệch giá theo vùng tại châu Á.

Châu Á là nơi tiên phong mô hình công ty dự trữ Bitcoin. Giữa năm 2023, Waterdrop Capital và China Pacific Insurance Asset Management (Hong Kong) lập Quỹ Pacific Waterdrop rồi đầu tư vào Boyaa Interactive vừa mua Bitcoin—doanh nghiệp niêm yết HK. Khi MicroStrategy bùng nổ năm 2024, Waterdrop càng lạc quan. Họ đã đầu tư vào 5 công ty HK, và đặt mục tiêu tối thiểu 10 công ty đến cuối năm.

“Không gian Mỹ đã quá chật—làn sóng kế tiếp sẽ đến từ ngoài Mỹ,” Nachi, một nhà giao dịch đang săn cơ hội dự trữ Bitcoin, nhận định. Anh từng rót vốn vào Nakamoto Holdings và nhanh chóng lãi 10 lần.

Đầu năm, Nachi gia nhập Mythos Venture trên cương vị LP—quỹ chuyên về “dự trữ Bitcoin châu Á”. Thương vụ mới nhất: DV8, công ty niêm yết Thái Lan, huy động 241 triệu baht, trở thành doanh nghiệp dự trữ Bitcoin đầu tiên Đông Nam Á.

Bản thân anh cũng rót bảy con số cho nhiều dự án khu vực khác. Đơn cử, doanh nghiệp dự trữ Bitcoin đầu tiên Mỹ Latin, Oranje, được ngân hàng Itaú BBA của Brazil hậu thuẫn, đã huy động gần 400 triệu USD tháng 4.

“Chúng tôi nhìn thấy tiềm năng tại Nhật, Hàn Quốc, Ấn Độ, Úc với mô hình này.” Trong Mythos, Nachi từ LP thành “quasi-GP”, trực tiếp săn mục tiêu M&A khắp châu Á, hiện dành chủ yếu thời gian gặp “chủ sở hữu vỏ công ty”.

Tốc độ là tất cả tại các thị trường này. Đi trước sẽ nắm ưu thế, tạo hiệu ứng truyền thông, nhưng cũng là cuộc đua với thời gian để tận dụng arbitrage.

Giá mua vỏ công ty biến động rất lớn—có thương vụ hoàn thành với 5 triệu USD, DV8 lên tới 20 triệu USD.

Quy trình từ ký tới giao dịch mất 1–3 tháng, chủ yếu do pháp lý. Từ ý tưởng đến chốt thương vụ thường tốn ít nhất 6 tháng, nhiều khi lâu hơn.

Thương vụ DV8 kéo dài gần một năm, hoàn thành tháng 7. Các nhà đầu tư gồm UTXO Management, Sora Venture—“kiến trúc sư” nền tảng của Metaplanet.

Sora mới đây đã mua lại công ty phần mềm Hàn Quốc SGA. “Thị trường vốn châu Á, đặc biệt Đông Nam Á, rất lớn, nhưng nhiều nhà đầu tư quốc tế không thấy hết sự sôi động này,” đối tác Sora Ventures, Luke, nói với Dongcha Beating.

“Ai cũng chạy đua với thời gian, nhưng ở châu Á, khó có ai theo kịp tốc độ của Sora.” Pháp lý địa phương là rào cản thực sự—đa số VC thiếu kinh nghiệm mua lại, xử lý giấy phép tại khu vực này.

Sora chọn hợp tác đối tác bản địa để rút ngắn thời gian phê duyệt sàn, pháp lý. Thương vụ SGA về đích chưa đến một tháng—kỷ lục mới trên Sở Giao dịch Hàn Quốc.

Chiến lược vốn là chướng ngại tiếp theo. “mNav chỉ phù hợp doanh nghiệp tích trữ Bitcoin lớn—công ty giai đoạn đầu phải theo luật khác MicroStrategy.” DAT Mỹ có lợi thế cấu trúc cổ phiếu siêu biểu quyết, bảo vệ quyền kiểm soát khi pha loãng.

Hầu hết công ty công khai châu Á không có điều này, nên dư địa pha loãng nhỏ hơn. Đội ngũ phải kiểm soát chặt việc huy động vốn, thường dùng dòng tiền kinh doanh mua lại cổ phiếu, giảm pha loãng. DV8 đã có đủ giấy phép bản địa, sắp triển khai giao dịch crypto.

Sora đang hoàn tất thương vụ Đài Loan, chuẩn bị ra mắt doanh nghiệp dự trữ Bitcoin số hai tại Nhật. Tháng 5, họ mua 90% cổ phần Top Win, nhà phân phối Hong Kong niêm yết Mỹ—sẽ đổi tên thành Asia Strategy. “Tầm nhìn của chúng tôi là tạo ra 9–10 ‘Metaplanet’ tại châu Á, rồi hợp nhất dưới công ty mẹ niêm yết Mỹ, giúp nhà đầu tư Mỹ sở hữu gián tiếp ‘câu chuyện châu Á’.”

Top Win từng tham gia hàng loạt thương vụ Metaplanet, Hengyue Holdings, DV8, SGA và sắp gọi vốn vòng đầu. Sora Ventures vẫn giữ mô hình “nhiều đối tác nhỏ”, mỗi vòng quy mô dưới 10 triệu USD, khóa 6 tháng.

Luke mong Top Win sẽ nắm 30% cổ phần vận hành khu vực, 60% lượng Bitcoin—tạo câu chuyện khác biệt. Nhưng đây mới là kế hoạch, chưa rõ premium châu Á bền vững hay nhà đầu tư Mỹ sẽ sẵn sàng chi trả.

“Sàn châu Á chỉ làm nền tảng, còn muốn phát triển lớn phải niêm yết Mỹ—khi đó mới tiếp cận nhà đầu tư, vốn toàn cầu.” Trong lúc giới đầu tư toàn cầu săn alpha arbitrage Bitcoin, ai cũng đồng ý rằng beta bị tác động quyết định bởi chính sách pháp lý Mỹ tích cực.

“Nếu ban hành luật yêu cầu nhà nước dự trữ Bitcoin, Mỹ mua vào có thể kéo theo các quỹ tài sản chủ quyền, chính phủ nước khác và tạo ra chuỗi tăng giá không điểm dừng,” Nachi nêu quan điểm.

Những người được “giải cứu” nhờ cổ phiếu crypto

So với thị trường crypto ảm đạm, DAT lại bùng nổ—thu hút dòng tiền, mở ra “lối thoát” cho những ai kẹt vốn. “Hầu như mọi dự án top 100 đều tính làm DAT,” một nhà đầu tư xác nhận với Dongcha Beating.

Cuối 2024 đến đầu 2025, phần lớn quỹ đầu tư mạo hiểm crypto sẽ đáo hạn, bắt đầu chu kỳ gọi vốn mới. Tuy nhiên, chỉ số DPI thấp khiến LP dè chừng, nhiều quỹ đã đóng cửa từ đầu năm.

Từ 2022, định giá crypto sơ cấp tăng vọt, nhiều dự án huy động hàng chục triệu USD ngay vòng hạt giống—song ít dự án có thực chất sáng tạo hoặc ứng dụng. Khi ETF/FinTech+Crypto phát triển, VC đang trở thành cách còn lại để LP tiếp cận crypto.

Thanh khoản cạn kiệt cũng làm đường thoát vốn khó khăn. Nhà đầu tư cá nhân không còn nâng đỡ “coin VC”, chi phí niêm yết lại rất cao. “Một sàn lớn giờ lấy tối thiểu 5% tổng token để niêm yết—dự án 100 triệu USD nghĩa là phí vào cửa 5 triệu đô. Mua vỏ công ty Mỹ cũng tầm giá đó.”

Dù vậy, sự cởi mở của khung pháp lý Mỹ đã thắp lại hy vọng. Doanh nghiệp dự trữ crypto vừa mở lối thoát tốt cho token, vừa là câu chuyện mới hút vốn tổ chức.

Không chỉ VC crypto hưởng lợi—ngân hàng đầu tư tầm trung cũng bùng nổ. Bloomberg cho biết thương vụ DAT nay chiếm 80% thời gian nhiều môi giới, dự báo doanh thu tăng 300% đến cuối năm.

Toàn ngành đang chạy đua đưa cả thị trường crypto 2.000 tỷ USD lên sàn Mỹ. Chỉ trong hai tháng, hàng chục DAT mới đã ra đời.

Pantera dự đoán DAT sẽ tập trung nhanh trong 3–5 năm tới. Khi thị trường đảo chiều, DAT nhỏ không đủ quy mô sẽ bị premium âm, bị doanh nghiệp lớn thâu tóm rẻ. “DAT là phòng lab tài chính, không phải trung tâm sáng tạo kỹ thuật. Cuối cùng chỉ còn 2–3 đơn vị sống sót.”

Hiện tại “bản nhạc” vừa bắt đầu. Cosmo dự kiến cần tối thiểu 6 tháng nữa mới đạt đỉnh. “Ai thắng cuộc vẫn là bí ẩn. Việc của chúng tôi là đặt niềm tin vào những đội ngũ thực sự có cược sống còn.”

Lưu ý:

1. Bài viết này được đăng lại từ [[](https://www.theblockbeats.info/news/59168)[BlockBeats](https://www.theblockbeats.info/newsauthor/103)\]. Bản quyền thuộc về tác giả gốc [BlockBeats]. Nếu có vấn đề về bản quyền bài dịch này, vui lòng liên hệ Đội ngũ Gate Learn. Chúng tôi sẽ phản hồi theo quy trình liên quan.
2. Lưu ý: Quan điểm, nhận định trong bài viết là của tác giả và không phải khuyến nghị đầu tư.
3. Các phiên bản ngôn ngữ khác do Đội ngũ Gate Learn thực hiện. Nếu không có Gate xác nhận, các bản dịch không được phép sao chép, phát tán, đạo văn.