Kore Kripto Piyasası Özel Raporu: Kimchi Premium Altındaki Dijital Yeni Kıta

Küresel kripto piyasası sıcaklığının istikrara kavuştuğu bir dönemde, Kore'de hala aktif ticaret ve artan bir "alternatif refah" sahneleniyor.

Güney Kore Merkez Bankası'nın 21 Nisan'da yayınladığı "Yıllık Ödeme ve Hesaplama Raporu"na göre, 2024 yılının sonuna kadar Güney Kore pazarının toplam piyasa değeri 100 trilyon Kore wonunu (yaklaşık 748 milyar dolar) aşacak, beş büyük yerel borsa toplamda 73 milyar dolar yönetiminde varlık bulunduracak; Aralık ayındaki günlük işlem hacmi, Ekim'deki 2.38 milyar dolardan 10.7 milyar dolara fırlayarak, sadece iki ay içinde iki büyük Kore hisse senedi borsasını geçecek. Güney Kore'deki kripto piyasasının yıllık geliri, 2024'te 264.3 milyon dolardan 2030'da 635.4 milyon dolara çıkması bekleniyor ve yıllık bileşik büyüme oranı %16.1 olacak. 2025 Nisan ayı itibarıyla, sanal varlık borsalarında hesap açan 25 milyon kişinin olduğu doğrulandı ve şifreleme para birimlerine yatırım yapıyorlar. Güney Kore'nin 51 milyon nüfusunun yaklaşık yarısı kripto para piyasasına yatırım yapmış durumda. Daha dikkat çekici olanı, Güney Kore kripto piyasasının kendine özgü "Kimchi Premium" fenomeni; bu, Kore borsalarındaki kripto para fiyatlarının (örneğin Bitcoin, Ethereum gibi) dünya genelindeki diğer büyük borsalardan önemli ölçüde yüksek olduğu anlamına geliyor. 2024 Mart ayında bu prim %8.5'e ulaştı, Kasım ayında %10'a kadar yükseldi ve bu dünya ortalamasının çok üzerinde, yerel yatırımcıların son derece yüksek bir ilgisini ve sermaye kontrolü altında arbitraj talebini yansıtıyor.

Büyük fon akışları, geniş bir kullanıcı tabanı ve benzersiz piyasa fiyat farkı etkisi, Güney Kore kripto piyasasının yüksek aktivitesini ve olağanüstü sıcaklığını şekillendiren unsurlardır; bu piyasa, küresel kripto haritasında dijital çağın "altın ülkesi" gibi bir yer işgal etmektedir. Güney Kore kripto piyasası neden bu kadar hızlı bir şekilde patladı? Bu dijital sıcak toprağın arkasındaki derin mantığı üç boyuttan - itici faktörler, mevcut durum ve gelecekteki fırsatlar - inceleyeceğiz: Siyasi ve ekonomik yapı nasıl güçlü bir riskten korunma ve spekülasyon talebi doğuruyor? Yerel ekosistem nasıl "Kimchi Premium"dan günlük 10 milyar dolar işlem hacmine ulaşarak küresel anlamda öncü bir ticaret canlılığı oluşturdu? Geleceğe bakıldığında, Güney Kore pazarını daha da ileriye taşıyacak hangi yollar ve yenilikler var? Şimdi, bu fenomenal refahı derinlemesine tartışalım.

1. Kore kripto piyasasının ateşli olmasının nedenleri

1.1 Ekonomik nedenler

Yatırım kanalları kısıtlı

Güney Kore'deki geleneksel yatırım kanalları oldukça sınırlıdır. Tüketici seçim teorisi çerçevesinde, bireyler sınırlı kaynak dağılımıyla karşılaştıklarında, beklenen getiri maksimize etmek için farklı varlık sınıfları arasında fayda dengelemesi yaparlar.

Geleneksel yatırım araçları olan gayrimenkul ve hisse senetleri, yüksek fiyatlar, düşen getiriler, düşük likidite ve yüksek giriş engelleri gibi gerçek kısıtlamalarla karşılaştığında, yatırımcılar doğal olarak daha yüksek marjinal fayda sunan alternatif varlıklar aramaya yönelirler.

Güney Kore'de, geleneksel yatırım kanalları yapısal bir krizle karşı karşıya. Gayrimenkul ve hisse senetleri gibi örneklere bakıldığında:

• Gayrimenkul:

2023'te Güney Kore ekonomisi yalnızca %1,4 büyüdü, 2024'te %2'ye yükselse de, tüketim ve yatırım güveni hâlâ zayıf.

Bu bağlamda, konut fiyatları yüksek seviyelerde kalmaya devam etmekte ve yapısal çelişkiler göstermektedir. 2010 yılından bu yana, başkent bölgesinde %47,1 artış gerçekleşmiş, beş büyük şehirdeki artış %76,5'e ulaşmıştır. 2024 yılında başkent bölgesindeki işlem hacmi, bir önceki yıla göre %7,5 azalmıştır; Seul'de ise 8-10 Ekim ayları boyunca üç ay üst üste düşüş yaşanmıştır (%20,1, %34,9, %19,2).

Yüksek konut fiyatları, yüksek kredi oranları, yüksek faiz oranları ve düşük işlem hacmi ile karşı karşıya kalan "üç yüksek bir düşük" durumu, geleneksel gayrimenkulün geniş uyum sağlama yeteneğine sahip yatırım niteliğini kaybetmesine neden oldu ve piyasa katılımcılarının ilgisi belirgin şekilde azaldı. Gençler ve düşük ve orta gelirli bireylerin mülk edinme olanakları kısıtlandı, bu da onları yüksek volatilite ve yüksek getiri beklentisine sahip yeni yatırım kanalları olan şifreleme varlıklarına yönelmeye teşvik etti.

• Hisse senedi

Hisse senedi piyasasında, 2024 yılında KOSPI (Korea Composite Stock Price Index, Kore Bileşik Hisse Senedi Fiyat Endeksi) %8.03 düştü ve bu, aynı dönemdeki Şanghay Bileşik Endeksi'nin +%12.68 ve Nikkei 225'in +%17.06 oranlarının çok altında. Aynı zamanda S&P 500 yükselirken, iki piyasa ile Kore piyasası arasındaki getiri farkı %32.3'e ulaştı ve bu, 2000 yılından beri en yüksek seviye. Küresel hisse senedi piyasaları genel olarak ısınırken, Kore piyasası "yalnız aşağı yönlü (고립된 약세)" bir durum sergiliyor. Yatırımcı güveni önemli ölçüde sarsıldı.

Güney Kore'nin geleneksel hisse senedi piyasasında performansın sürekli olarak zayıf olduğu ve kazanç beklentilerinin düşük olduğu bir ortamda, bazı Güney Koreli yatırımcılar daha yüksek volatiliteye ve daha büyük getiri potansiyeline sahip şifreleme varlıkları alanına yönelmeye başladı.

Düşük faiz oranları ve gevşek para politikası

Uzun süreli gevşek para politikası ve düşük faiz ortamı, Koreli yatırımcıların yüksek getirili varlıklara yönelmesini hızlandırdı. Pandemiden bu yana, Kore Merkez Bankası'nın referans faizi uzun süre 3.5% seviyesinde kalmışken, bu durum ABD Merkez Bankası'nın %5'in üzerindeki faiz seviyesinin oldukça altında kalmıştır. Bu da tasarrufların cazibesinin azalmasına ve reel getirilerin enflasyon baskısına karşı dayanmasının zorlaşmasına neden olmuştur.

Bu bağlamda, yüksek dalgalanma ve yüksek getiri potansiyeline sahip varlıklara olan talep artmaktadır. Şifreleme para birimleri, yüksek getiri potansiyeli, düşük giriş engeli ve yüksek likidite nedeniyle, risk alma eğiliminde olan yatırımcılar, özellikle genç gruplar için ilk tercih olmuştur. Genel olarak, düşük faiz politikası geleneksel finansal araçların cazibesini zayıflatarak, fonların şifreleme varlıklarına yönelmesini daha da teşvik etmiştir.

Kore Won'un Değer Kaybı Beklentisi

Son yıllarda, Güney Kore wonu sürekli değer kaybediyor, 2025 Nisan'da ABD doları karşısında 1473.75 won seviyesine kadar düştü ve bu, 2009'dan bu yana en düşük seviyedir. Wonun değer kaybı, yüksek petrol fiyatları ve tedarik zinciri maliyetlerindeki artışla birleşerek iç enflasyon baskılarını artırdı. Verilere göre, 2025 Mart ayında Güney Kore CPI yıllık %2.1 artış gösterdi, kimchi ve kahve fiyatları sırasıyla %15.3 ve %8.3 artış gösterdi, hanehalkının gerçek satın alma gücü zarar gördü ve ekonomik toparlanma baskı altında.

Şifreleme para birimi, dolar cinsinden fiyatlandırılan, küresel olarak işlem gören ve merkeziyetsiz bir varlık olarak, yatırımcıların yerel para birimindeki devalüasyona karşı korunma ve varlık değerini koruma yeni bir yolu haline geldi.

1.2 Sosyal psikolojik nedenler

Ekonomist Samuelson'un "mutluluk= fayda/arzu" teorisine göre, arzular hızla yükseldiğinde ve fayda elde etme sınırlı olduğunda, bireylerin mutluluk hissi önemli ölçüde azalacaktır.

• Uzun süreli sosyal sınıf katılığı, yüksek rekabet baskısı ve ekonomik dalgalanmalar, gençlerin zenginlik kaygısını artırarak "para"yı baskın bir yaşam hedefi haline getiriyor. Kore Bankası'nın 2024 verilerine göre, katılımcıların %72.4'ü "ekonomik durumun" mutluluğun en önemli belirleyici faktörü olduğunu düşünüyor. Aynı zamanda, Kore İstatistik Ofisi'nin 2025 başındaki raporuna göre, 20-39 yaş aralığındaki bireylerin %69.1'i "zenginlik özgürlüğü"nü yaşamlarının öncelikli hedefi olarak sıralıyor.
• Böyle bir sosyal atmosferde, "돈이 최고야（Para en önemlisi）" "현실이 개차반이야（Gerçek çok berbat）" gibi sloganlar popüler hale geliyor.
• Geleneksel yollar, istihdam, tasarruf ve borsa getirileri zenginlik arzusunu karşılamakta zorlandığında, kripto para gençleri, verimliliği yüksek ve sınıf engellerini aşan yatırım seçeneklerini arayarak, mutluluğu sağlama ve kaderi tersine çevirme potansiyeli olarak görülmektedir.

Bu arada, "zenginlik özgürlüğü" hedefine yönelik, Koreli gençlerin tüketim anlayışı da derin bir değişim geçiriyor ve bu durum yatırım tercihlerini daha da etkiliyor.

Asya Ekonomisi gibi medya raporlarına göre, Güney Koreli gençlerde iki tipik tüketim psikolojisi ayrışması ortaya çıkıyor:

• Birincisi, "YOLO (Bir Kez Yaşarsın)" grubu, anı yaşama ve yüksek risk alma tercihine vurgu yapar;
• İkincisi, "YONO (You Only Need One)" grubu, rasyonel tüketimi tercih ediyor ve varlık birikimine önem veriyor.

YOLO ailesinde, gerçek baskılar ve sınıf kaygılarıyla karşılaşan birçok genç, kripto piyasasını borsa dışındaki "zengin olma fırsatı" olarak görme eğilimindedir; geleneksel zenginlik yollarını aşarak sınıf atlamayı hedeflemektedir. YONO ailesi ise varlık değerini koruma ve ekonomik belirsizliklere karşı koruma düşünceleriyle, tasarruf ve yatırımları artırmaya yönelmektedir. 2024 Z Kuşağı tüketim trendleri araştırmasına göre, yaklaşık %71.7'si genç katılımcı, öncelikle tasarruf ve varlık dağılımı yapacaklarını belirtmektedir. Şifreleme varlıkları, yüksek getirileri nedeniyle yeni bir yatırım seçeneği haline gelmiştir.

Tüketim tutumları farklı olsa da, her ikisi de yüksek getirili varlıklara yatırım motivasyonları açısından benzeşiyor. Şifreleme, geri dönüş ve zenginlik artışı arayışlarına tam olarak karşılık geliyor.

1.3 Kore neden bu kadar refah içinde, Japonya değil?

1.3.1 Ekonomik açıdan: Güney Kore wonu göreceli olarak zayıf, bu nedenle alternatif yollar daha gerekli.

• Yen: Uluslararası alanda, Japon yeni düşük faiz oranları ve büyük döviz rezervleri nedeniyle güvenli bir liman para birimi olarak kabul edilmektedir. Japon yeni döviz kuru dalgalanırken bile, finansman avantajı değişmemiştir; piyasa, jeopolitik riskler veya finansal dalgalanmalarla karşılaştığında diğer piyasalardaki düşüş risklerini dengelemek için Japon yeni varlıklarını tutmayı tercih etmektedir.
• Kore Won: Piyasa büyüklüğü küçük, likidite zayıf, küresel risk iştahıyla aynı yönde dalgalanıyor. Ayrıca, döviz rezervleri durumu zayıf, bazı sermaye kontrolleri var, bu nedenle Yen ile aynı pozisyonda olamaz.

Bu nedenle, Japon yatırımcılarına kıyasla, Koreli yatırımcılar yerel para birimi varlıklarına uzun vadeli güven ve güvenlik hissi açısından daha az sahipler, yerel para birimi cinsinden olmayan, küresel olarak işlem görebilen varlıklar arayışında olup, şifreleme para birimleri yatırımcıların ihtiyaçlarına yüksek derecede karşılık geliyor.

1.3.2 Ekonomik açıdan: Geleneksel yatırımların getirisi daha düşük, daha yüksek getiri peşinde

• Gayrimenkul: Kore gayrimenkul yatırımlarının oranı %50'den fazla, Japonya'nın %37'sinin çok üzerinde, ancak genel gerçek getiri oranı daha düşük ve gayrimenkul yatırımları için daha fazla kısıtlama bulunmaktadır:

• Borsa: Son yıllarda, Kore borsası Japonya'ya göre genellikle zayıf kaldı. Ancak 2024'te bu durum özellikle belirginleşti:

1.3.3 Politika Açısından: Güney Kore Açık Tutumda, Japonya Muhafazakar Sınırlamalarla

1.3.4 Kültürel açıdan: Kore hızlı zenginleşmeyi hedeflerken, Japonya istikrarlı birikimi önemsiyor.

• Japonya: "az çok olur" ve "temkinli finans yönetimi" konularına daha fazla önem veriyor. "Bütün hayat boyunca çalışarak, yavaş yavaş biriktirmek" (hayat boyu çaba göstererek, yavaş yavaş zenginlik biriktirmek) ve "aile mülkü bekleyerek gelir" (aile mülkü kendiliğinden gelir) gibi atasözleri, Japonların uzun vadeli birikim ve temkinli değer artışına eğilimlerini yansıtır ve öz disiplin, birikim ve sabır değerlerine vurgu yapar.
• Güney Kore: "Hızlı başarı" ve "trendleri takip etme" vurgusu, toplumda "빨리빨리（快快）" gibi bir anlayışın yaygın olduğu, insanların daha çok kısa vadeli yüksek getiriler peşinde koştuğu, borsa, kripto para ve gayrimenkul gibi yollarla hızlı zenginleşme arzuladığı bir ortam.

Güney Kore'nin kripto piyasasındaki pahalılığı, esasen yatırımcıların makroekonomi, geleneksel varlıklar, hükümet tutumu ve düşünce kültürü konularında yaptıkları en iyi dengelemelerdir. Japonya, Doğu Asya'nın gelişmiş bir ülkesi olmasına rağmen, benzer bir zemin bulunsa da, Güney Kore'nin küresel kripto piyasasındaki eşsiz konumuna kıyasla hala biraz geri kalmaktadır.

1.4 Kore modeli, küresel kripto piyasasına ilham veriyor

Asya kripto piyasası yapısının sessizce değiştiği bir sırada, Kore'nin sergilediği "orta yol" stratejik değerini öne çıkarıyor. Singapur'un son zamanlarda yerel projelerin yurtdışına hizmet verme konusundaki düzenlemeleri sıkılaştırmasının yanı sıra, Hong Kong ve Japonya'nın onay ve vergi konusundaki yavaş temposuna kıyasla, Kore'nin sistemsel esnekliği, kültürel uyumu ve sermaye ortamı yeni bir karşılaştırmalı avantaj oluşturuyor.

Singapur Finans Otoritesi (MAS) tarafından alınan son politika, yerel projelerin haziran ayı sonuna kadar yurtdışına token hizmeti sunmayı durdurmasını ve geçiş dönemi desteğini kaldırmasını gerektiriyor. Bu durum, daha önceki "dışa dost" düzenleyici imajını yerle bir etti. Bu politika değişikliği, birçok kripto şirketinin Asya pazarındaki yatırımlarını yeniden değerlendirmesine neden oldu ve gözlerini daha esnek düzenlemelere sahip ve uygulama alanı daha geniş olan ülkelere çevirdi.