Niyet merkezli mimari analizi: UniswapX ve hesap soyutlaması ile uygulama zorlukları

Web3'te tanınmış risk sermayesi Paradigm'ın yakın zamanda yayınladığı raporda "niyet merkezli protokoller ve altyapılar" kripto alanındaki en önemli trendler arasında yer alıyor. ETHCC konferansında ilgili projelerin tartışılmasıyla birlikte, sektörde Niyet merkezli mimari ve bu alan büyük bir ilgiyle karşılanıyor. Bu mimari, kullanıcı deneyimini önemli ölçüde artırmayı, karmaşık işlem detaylarını tamamen gizlemeyi amaçlamakta ve Web3'ün yaygınlaşmasını teşvik eden yeni bir güç olarak görülmektedir.

Bu makale, Solver'ın uygulanma süreci ve ERC4337 ile UniSwapX gibi iki büyük uygulamadan yola çıkarak, Niyet merkezli yaklaşımın doğası, uygulamaları ve zorluklarını inceleyecektir.

1. Niyet merkezli doğası

2018'de, DEX Wyvern Protocol tasarım felsefesinde "niyet" kavramını ortaya koymuştur. Geleneksel ticaretten farklı olarak, sıradan kullanıcılar yürütme sürecinin detaylarından ziyade sonuçların tutarlılığına ve doğruluğuna daha fazla önem vermektedir.

Token değişimi örneğiyle:

• Geleneksel işlem: 3 işlem gereklidir ( ETH'yi gas olarak yatırmak, onaylamak approve, swap ) göndermek.
• Niyet ticareti: Kullanıcı sadece ( gibi X adet Token ile mümkün olduğunca fazla Y Token almak için niyetini ifade eden bir imza atmalıdır, %1 işlem ücreti ödemeye istekli )

"Niyet" merkezli protokol, kullanıcıların işlem süreçlerini üçüncü taraflara devretmelerine olanak tanırken, işlemler üzerinde tam kontrol sağlamalarına izin verir. Kullanıcılar yalnızca hedeflerini belirlemeli ve tüm işlemi tek bir imza ile tamamlamalıdır.

Bu gelişim eğilimi, internetin evrimine benziyor: erken dönem dikey hizmetlerden, orta dönemde hizmet toplama platformlarına, son dönemlerde ise akıllı platformlara geçiş. Niyet merkezli anlayış güzel, ancak başarılı bir şekilde hayata geçirip geçirilemeyeceği daha fazla tartışmayı gerektiriyor.

2. Niyet merkezli tipik uygulamalar

Henüz kavram yeni ortaya çıkmasına rağmen, ilgili projelerin sayısı az değil. Birçok proje esasen kullanıcı niyetine odaklanmaktadır.

Şu anda, birçok protokol genel niyet çözümleri değil, belirli alanlara yönelik çözümler, örneğin Uniswap, Seaport vb. ERC-4337 ise niyet gerçekleştirme altyapısı olarak, bundler aracılığıyla kullanıcıların yerel gaz talebini azaltmaktadır.

Ticari model açısından bakıldığında, UniswapX ve ERC4337, Niyet merkezli uygulamalarda öncülük ediyor.

2.1 UniSwapX'in ekonomik tasarımı

UniSwapX, AMM işlem mekanizmasını değiştirmek suretiyle MEV gibi sorunları çözmeye çalışıyor. İzin gerektirmeyen, açık kaynaklı, müzayede tabanlı bir çapraz AMM yönlendirme protokolüdür.

UniSwapX, çevrimdışı eşleştirme ve çevrimiçi işlem gerçekleştirme için bir emir defteri modeli kullanıyor. Kullanıcılar sadece emirleri seçmeli, imzalamalı ve Filler'ın işlemi tamamlamasını beklemelidir. Filler, çeşitli verileri taramak, en iyi işlem yolunu analiz etmek ve ihale sürecine katılmak zorundadır.

UniswapX'in ekonomik modeli olumlu bir döngü oluşturdu: kullanıcılar daha iyi bir işlem deneyimi elde ediyor, Filler işlem ücretlerinden pay alıyor, karmaşık zincir üstü işlem yönlendirmeleri arka uç sistemlerine dağıtılıyor. Bu kazan-kazan ekonomik modeli pratikte uygulanması açısından faydalıdır.

2.2 ERC4337 ve Niyet-merkezli

ERC4337, hesap soyutlamanın altyapısı olarak, saf niyetli işlem modunun gerçekleştirilmesinde kritik öneme sahiptir. Kullanıcı imzasını EntryPoint sözleşmesi aracılığıyla doğrular ve Bundler, kullanıcı işlemlerini topluca paketleyerek zincire işler.

ERC4337'nin Paymaster sistemi, projelerin kullanıcılarına Gas ücreti ödemeden hizmet sunmalarını sağlayan genel ve güvenilir bir ödeme mekanizması sunar, böylece kullanıcıların kullanım alışkanlıklarını ve ekosistemi geliştirebilir. Bu model, mobil internet döneminin kullanıcı sübvansiyon stratejilerine benzer, Intent-centric uygulamaların hayata geçmesini mümkün kılar.

3. Intent'in hayata geçirilmesinin zorlukları

Intent merkezli görünümünün geniş olmasına rağmen, uygulanması hala birçok teknik zorlukla karşı karşıya:

3.1 AI ile birleşimin çelişkisi

AI, niyet analizinde yardımcı olabilse de, finansal sistemler istikrar ve tutarlılık arayışındadır. AI'nın varlık yetki yönetimindeki açıklanamazlığı ve geri dönüştürülemezliği, uygulama alanını sınırlamaktadır.

3.2 IntentPool'un tasarım zorluğu

IntentPool, merkeziyetsizlik ve merkeziyetçilik arasında bir denge kurmak zorundadır. Merkeziyetsiz modelin yayılma mekanizması sorunları varken, merkezi model denetim ve müdahale sorunlarından kaçınamaz. Teşvikleri ve merkeziyetsizliği göz önünde bulunduran bir niyet keşif eşleştirme mekanizması tasarımı hâlâ zorluklar içermektedir.

3.3 Niyet Gizlilik Koruma

İmzanın geri alınamazlığı gizlilik riskleri doğuruyor. Anomo gibi bazı projeler, irade standartları ve gizlilik sorunlarını çözmeyi araştırıyor. Juvix gibi yeni nesil gizlilik koruma niyet dilleri de geliştirilmeye devam ediliyor.

4. Sonuç

Niyet merkezli kavramın yükselişi, Web3'ün kullanıcıların gerçek ihtiyaçlarına odaklanmaya başladığını ve yaygınlaşmayı sağladığını göstermektedir. Gelecekte Niyet modeli, işlem ücretlerinden elde edilen gelir veya kullanıcı seviyeleri açısından sürdürülebilir bir gelişim sağlamayı mümkün kılabilir.

DeFi, Intent'in parlayacağı ilk alan olabilir. Birçok DeFi protokolü, kullanıcıların daha fazla niyetini karşılamak için işlevselliğini genişletmeye başladı. Ancak, genel standartlaştırılmış niyet çözümlerinin uygulanması ve tarafların ekonomik çıkarlarının dengelenmesi hala zorluklarla karşı karşıya.

Standartlaştırma süreci, yukarıdan aşağıya tanımlamaları gerektirebilir. Şu anda DappOs ve Anomo gibi projeler bu alanda öncülük ediyor, bu da umut verici.