Mt. Gox iflas davası ve Bitcoin piyasası üzerindeki potansiyel etkileri

MtGox, Bitcoin alanındaki en büyük borsa olarak 2010 Temmuz'da Japonya'da kuruldu. En parlak döneminde, işlem hacmi toplam pazarın %80'inden fazlasını oluşturuyordu. Ancak 2013 yılında meydana gelen büyük bir güvenlik olayı, 850.000 Bitcoin'in çalınmasına yol açtı. Bu olay, borsanın iflasına neden oldu, ancak daha sonra yaklaşık 200.000 Bitcoin geri alındı.

2014 yılından bu yana, bu 200,000 adet Bitcoin'in tazminat sorunu etrafında, yatırımcılar ve mahkeme tarafından atanan vekil arasında uzun süren davalar yürütülmektedir. Bu Bitcoin'lerden yaklaşık 60,000'i çeşitli masrafların ödenmesi için kullanılmış, geri kalan yaklaşık 140,000 Bitcoin ise tazminatın ana kaynağı olmuştur.

Sonuçları beklemek için geçen uzun yıllar boyunca, bazı kuruluşlar Mt. Gox'un alacaklarını satın almaya başladı. Aynı zamanda, bireyler arasında alacak ticareti de oldukça yaygındı. Örneğin, 2019'da bir yatırım grubu, her bir Bitcoin alacağı için 900 dolarlık bir fiyatla anlaşma yaptı; bu fiyat, Mt. Gox’un iflas ettiği sırada Bitcoin’in fiyatının iki katıydı. Alacak ticareti fiyatları piyasa koşullarına göre dalgalanırken, tam tazminat alamayacağından endişe duyan orijinal alacaklılara bir kısmını geri alma fırsatı sunmuştur.

2021'de, MtGox nihayet tazminat planını onayladı. Bu plana göre, çalınan varlıkların tamamı geri alınamadığı için borsa yalnızca alacaklılara orijinal alacaklarının yaklaşık %23,6'sını tazmin edebildi. Alacaklılar, indirimli bir şekilde önceden tek seferde tazminat almayı seçebilir, ancak tazminat oranı %21'e düşer. Beklemeyi seçenler daha fazla tazminat alabilir, ancak daha uzun bir bekleme süresi ve belirsizlik ile karşılaşabilir.

Tazminat varlıkları esasen iki bölümden oluşmaktadır: Bir kısmı nakit olup, 2017 yılında Bitcoin fiyatlarının zirveye ulaştığı dönemde Japon hükümetinin sattığı bazı Bitcoin'lerden elde edilmiştir; diğer kısım ise Bitcoin olup, toplam tazminatın %90-95'ini oluşturmaktadır. Alacaklılar, belirli bir aralıkta nakit ve Bitcoin'in spesifik oranını seçebilirler.

Tazminat süresi hakkında, iki ila üç ay süreceği bekleniyor. Beş borsa, Mt. Gox'tan geri ödeme amacıyla Bitcoin alacak ve bunu alacaklılara dağıtacak. Her borsanın işleme süresi farklılık göstermektedir; 14 günden 90 güne kadar değişmektedir. Dikkate değer bir nokta, peşin tazminat için son tarih 31 Ekim 2024'tür ve mahkeme onayı olmadan değiştirilmeyecektir.

Mayıs 2024'te, Mt. Gox soğuk cüzdanındaki Bitcoin'ler yıllar süren sessizliğin ardından ilk kez hareket etti ve piyasalarda panik yarattı. 5 Temmuz'da, Mt. Gox hesap adresinde 47.000 adet Bitcoin hareket etti, bunlardan 1545'i bir borsa platformuna transfer edilerek tazminat ödemelerine başlandı. Bu haberin yanı sıra, Almanya hükümetinin aynı dönemde Bitcoin satışı yapmasının etkisi, o gün Bitcoin fiyatının en fazla %8 düşmesine neden oldu.

12 Temmuz itibarıyla, MtGox hesap adresi hala 138.000 Bitcoin tutuyor, bu da büyük çoğunlukta potansiyel satış baskısının henüz piyasaya girmediğini gösteriyor. 5 Temmuz'daki düşüş, muhtemelen piyasanın MtGox'tan gelecek satış baskısına dair beklentisinin kısmi bir tepkisi.

Analizler, Mt. Gox alacaklılarının elde edilen tüm Bitcoin'leri satmamış olabileceğini gösteriyor. Karlılık açısından, orijinal alacaklıların kazancı oldukça tatmin edici ve hatta sonraki dönem alacak alıcılarının da %1000'in üzerinde bir getiri elde etme ihtimali var. Ayrıca, uzun süren dava sürecinde, aktif alacak ticaret piyasası kısa vadeli yatırımcılara yeterli çıkış fırsatları sağladı ve geride kalanlar muhtemelen Bitcoin'e uzun vadeli bakan yatırımcılar olacak.

Varsayalım ki alacaklıların %75'i erken tek seferde geri ödeme yapmayı seçiyor, o zaman geri ödenen Bitcoin miktarı yaklaşık 94117 adet olacaktır. Farklı satış oranları ve zaman varsayımlarına göre, pazara günlük olarak giren Bitcoin miktarı 1000 ile 3000 arasında olabilir.

Böyle bir arzın piyasa üzerindeki etkisini değerlendirmek için, yakın zamanda Almanya hükümetinin Bitcoin satışı durumuna bakabiliriz. Almanya hükümeti 19 Haziran'dan itibaren 23 gün içinde yaklaşık 43,7 bin Bitcoin satmış ve bu, yaklaşık 2,4 milyar dolar değerindedir. Bu süre zarfında Bitcoin fiyatı en fazla %19'luk bir düşüş yaşadı.

Dikkate değer olan, piyasanın token satışına ilişkin düşüş beklentisinin genellikle gerçek satış zamanından daha önce ortaya çıkmasıdır. Almanya hükümeti Bitcoin'i küçük miktarlarda sürekli çıkarmaya başladığında, piyasada sürekli bir düşüş meydana geldi. Ancak, zamanla piyasanın talep karşılama kapasitesi de artmaya başladı.

Bitcoin ETF, mevcut piyasada nispeten stabil alım taleplerinden biridir. Almanya hükümetinin satışları sırasında, ETF'ye net akış yaklaşık 600 milyon dolar, günlük ortalama ise 43 milyon dolar oldu. Ancak, bu talep Almanya hükümetinin satış baskısını tamamen dengelemek için yeterli değildi ve bu durum piyasa fiyatlarının düşmesine neden oldu.

Özetle, eğer MtGox'un tazminatı bir ay içinde tamamlanırsa, piyasa Almanya hükümetinin satışına benzer bir baskıyla karşılaşacak ve bu durum Bitcoin fiyatlarının daha da düşmesine neden olabilir. Tazminat süresi 2-3 aya uzanırsa, piyasaya günlük giren Bitcoin miktarı özellikle büyük olmasa da, sürekli satış baskısı beklentisi bir süreliğine piyasa dalgalanmalarına yol açabilir.

Şu anda, MtGox'un gerçek anlamda borsa transfer ettiği Bitcoin sayısı yalnızca 1545'tir, potansiyel satış baskısının büyük bir kısmı henüz piyasaya girmemiştir. MtGox'un elinde bulundurduğu Bitcoin'ler geniş çapta borsalara dağıtıldığında, büyük bir piyasa paniği yaratabilir ve düşüş dalgası oluşturabilir. Ancak, bireysel satışlar gerçekleştiğinde, işlemlerin dağınık olması ve izlenmesinin zor olması nedeniyle fiyat üzerindeki etki o kadar belirgin olmayabilir.